عملکرد و اساس کار روتامتر
درپاسخ یه سوال روتامتر چیست؟ باید اذعان کرد که در واقع روتامتر ها میزان مقدار جریان را اندازه گیری می کنند و مخصوص اندازه گیری جریان گاز ها و مایع ها هستند. خوب است بدانید که دبی سنج ها با روتامتر ها هیچ تفاوتی ندارند. در واقع دبی سنج یا همان روتامتر یک لوله مخروطی دارد که در آن یک شناور نیز موجود است و آن شناور امکان اندازی گیری میزان جریان گاز یا مایع را میسر می سازد. نقش و وظیفه این شناور که در روتامتر قرار دارد در واقع این است که جریان را اندازی گیری کند و بدون این قطعه اندازه گیری میزان جریان گاز یا مایع میسر نیست.
حتما بخوانید: کاربرد ابزار دقیق در اتوماسیون صنعتی
نا گفته نماند که لوله روتامتر همانند برخی از لوله های آزمایشگاهی درجه بندی شده است و می توانیم از روی درجات موجود بر روی روتامتر میزان جریان را مشاهده کنیم. روتامتر در بسیاری از فعالیت های صنعتی کاربرد دارد و به عنوان یک قطعه ی صنعتی شناخته می شود. روتامتر چون نیاز به هزینه بالایی ندارد و به راحتی می توان آن را تهیه کرد و از آن برای میزان سنجی جریان های بسیار کم تا بسیار زیاد استفاده کرد، بسیار محبوب شده است.
البته این را نیز بهتر است بدانید که روتامتر ها کاملا مکانیکی هستند! یعنی به عبارتی دیگر شما نیاز ندارید برای استفاده از روتامتر و میزان سنجی جریان به منبع برق متصل شوید و این یک نقطه قوت بسیار خوب است. در اماکنی که در معرض خطر هستند باز هم روتامتر ها مورد توجه قرار می گیرند زیرا هزینه بسیار کمی دارند و از لحاظ اقتصادی موجب ضرر بسیار نمی شوند.
مطلب مرتبط: فلومتر چیست؟ انواع آن
در ادامه درباره روتامتر ها خواهید خواند:
- روتامتر چیست؟
- انواع گوناگون روتامتر ها
- اجزای روتامتر ها
- جنس لایه های بیرونی روتامتر
- میزان سنجی فشار گاز و توضیحات
- روتامتر ها چه معایب و مزیت هایی دارند؟
- سخن پایانی
روتامتر چیست؟
همانطور که در مقدمه خواندید روتامتر در واقع همان دبی سنج است که برای اندازه گیری یا میزان سنجی جریان گاز و مایعات است. این تجهیز در صنعت کاربرد های بسیاری دارد. خوب است بدانید که روتامتر ها در واقع در گروه بندی میزان جریان سنج های استنباطی جای می گیرند. روتامتر ها دارای یک لوله مانند (تیوب) شیشه ای جنس هستند و شناور به صورت عمود در داخل این لوله قرار می گیرد. در مواقعی که ورودی (جریان) بی طرف است و روتامتر ورودی ندارد که آن را میزان سنجی کند شناور به حالت افتاده در می آید و به سمت پایین می رود که این عملیات موجب می شود که دریچه روتامتر (محل ورود) بسته شود، پس از این نشانگر روتامتر در پایین ترین قسمت قرار گرفته و جریان صفر را نشان می دهد.
حتما بخوانید:
فلومتر روتامتر چیست؟ کاربرد آن
اساس کار روتامتر چیست؟
به محض اینکه جریانی وارد روتامتر شود این شناور تحت فشار آن جریان قرار می گیرد و بالا می رود. هرچه میزان جریان بیشتر باشد این شناور بالاتر می رود و عدد بزرگتری را نشان می دهد. این حالت به این معنی است که فشار جریان بیشتر شده است. شناور روتامتر در واقع به طوری قرار گرفته است که حالت خطی و عمود دارد و این برای عبور جریان بسیار مناسب است. بعلاوه هر روتامتری برای اندازه گیری هر گاز یا مایعی مناسب نیست. انواع مختلفی از روتامتر ها برای اندازه گیری گاز ها و مایعات خاصی طراحی و ساخته می شوند. هر مایع یا گازی چگالی و چسبندگی خاصی دارد و همین موجب تفاوت نوع های مختلف روتامتر و ساخت آنها شده است.
زمانی که میزان جریان گاز یا مایع بیشتر می شود و شاهد فشار جریان بیشتری هستیم شناور موجود در روتامتر برای اینکه حالت تعادل خود را ثابت نگه دارد به قسمت بالایی لوله روتامتر حرکت می کند و این کار موجب می شود که دریچه روتامتر گسترده تر شود و هنگامی که مقدار وزن و مقدار نیروی محرک برابر شود، حرکت این شناور متوقف شده و ثابت می ایستد. جریان سنج هایی که اوری فیس دارند در واقع عملکردی برعکس با روتامتر ها دارند. در جریان سنج های اوری فیس یک سوراخ وجود دارد که اندازه آن ثابت نیست و تغییر می کند. مقدار اختلاف فشار که ثابت است و در دو سر این جریان سنج اوری فیس قرار دارد در واقع با نیروی وزن شناور چگالی سنج برابر است.
انواع گوناگون روتامتر ها
روتامتر ها انواع گوناگونی دارند و تنها به یک یا چند نوع محدود نمی شوند. در واقع تفاوت انواع گوناگون روتامتر ها بیشتر در شناور های موجود در آنها، درجه بندی و کالیبره شوندگی آنها است. انواع مختلفی از شناور ها نیز وجود دارند، شناور های چرخشی، شناور های تاثیر ناپذیر (که گرانروی جریان بر رویشان تأثیر نمی گذارد)؛ در واقع ظاهر شناور یک روتامتر مشخص می کند که نوسانات گرانروی جریان بر روی دقت میزان سنجی چقدر تأثیر گذار است.
یکی از ابتدایی ترین و معمولی ترین شناور هایی که در برخی از روتامتر ها استفاده می شود و قرار دارد حالت توپی دارد. این نوع شناور برای میزان سنجی جریان هایی استفاده می شود که گرانروی جریان آنها بسیار کم می باشد. خوب است بدانید که در موقعیت هایی که نیاز است جریان به صورت دقیق اندازه گیری شود و یا مقدار جریان ضعیف است به طوری که روتامتر های شناور توپی پاسخگو نیستند، معمولاً از روتامتر های شناور نازک یا همان شناور خطی استفاده می کنند.
شناور های خطی نسبت به شناور های توپی اجازه ورود جریان بیشتری را می دهند. این باعث می شود تا حساسیت بیشتری ایجاد شود و جریان های بسیار ضعیف بسیار دقیق اندازه گیری شوند. روتامتر های شناور خطی معمولا در اماکنی استفاده می شود که یا فشار جریان کم است و یا نیاز به دقت بسیاری در میزان سنجی جریان است.
اجزای روتامتر ها
همانطور که در بالاتر هم خواندید روتامتر ها یک محفظه لوله مانند دارند که درون آن یک شناور قرار دارد و این شناور می تواند از نوع توپی، خطی و… باشد. این محفظه لوله مانند و در واقع جزء بیرونی روتامتر است که درجه بندی ها بر روی آن واقع شده است. محفظه روتامتر از جنس شیشه و یا جنس دیگر که شفاف است طراحی و تولید می شود. لوله یا همان محفظه روتامتر هر چقدر که قطر بیشتری داشته باشد استحکام و تحمل بیشتری دارد.
یعنی روتامتر هایی که قطر محفظه بیشتری دارند استحکام بیشتری دارند و توانایی تحمل فشار بیشتری را نیز دارند. خوب است بدانید که روتامتر هایی که برای میزان سنجی جریان های گاز ها و مایعات عادی و بی خطر استفاده می شوند جنسی از پلاستیک یا شیشه دارند اما روتامتر هایی که برای استفاده های ویژه ساخته می شوند جنس آنها معمولا از سیلیکات می باشد.
اگر روتامتر برای استفاده بسیار خاصی مدنظر باشد احتمالاً یک لایه پوششی بر روی آن نیز قرار می دهند تا تحمل فشار بیشتری داشته باشد، البته این به همین جا ختم نمی شود و این روتامتر ها با فشاری افزون بر فشار معمول مورد آزمایش قرار می گیرند.
جنس لایه های بیرونی روتامتر چیست؟
یکی از مهم ترین بخش های یک روتامتر یا همان دبی سنج جنس لایه های بیرونی آن است. اولین روتامتر ها معمولا جنس شیشه ای داشتند که به مرور زمان با افزایش نیاز ها و استفاده های خاص این جنس دچار تغییرات شد. امروزه روتامتر ها به سه گروه دسته بندی می شوند که در زیر راجع به هر کدام از این گروه ها توضیحاتی به شما خواهیم داد:
دسته بندی یک:
روتامتر هایی که جنس بدنه شیشه ای دارند؛ ابتدایی ترین و معمول ترین روتامتر ها هستند. شناوری که در این روتامتر ها مورد استفاده قرار می گیرد معمولا فلزی، لاستیکی و یا شیشه ای است. البته شناور های فلزی هرگز زنگ نمی زنند زیرا بسیار مقاوم هستند و جنس آنها معمولا از استیل یا فولاد است.
دسته بندی دو:
روتامتر هایی که جنس بدنه پلاستیکی دارند؛ معمولا ارزان ترین روتامتر ها هستند. این روتامتر ها با توجه به جنسی که دارند نسبت به ضربه تحمل بسیار زیادی دارند. با وجود اینکه برای مکان هایی با حرارت بالا کارایی خاصی ندارند. اما برای مکان هایی که امکان ضربه خوردن بالایی دارند میتوانند بسیار مناسب باشند.
دسته بندی سه:
روتامتر هایی که در بدنه آنها از فلز استفاده شده است. معمولا برای استفاده های خاص تولید شده اند. هنگامی که حرارت محل قرار گیری روتامتر بالاست و نمی توان از روتامتر های شیشه ای و یا پلاستیکی استفاده کرد از این نوع روتامتر ها استفاده می شود.
میزان سنجی فشار گاز
میزان جریان مایع ها با نوسان دما و یا کاهش و افزایش دما تغییرات زیادی ندارد. اما اگر این مورد را برای گاز ها بررسی کنیم متوجه می شویم بسیار نسبت به دما تأثیر پذیرند. اگر دما کاهش و یا افزایش یابد میزان جریان گاز ها تغییر می کند و این پروسه نسبتا پیچیده است که باید به آن دقت کرد.
روتامتر ها چه معایب و مزیت هایی دارند؟
معایب روتامتر چیست؟
- در دمای پایین می توان از آنها استفاده کرد.
- دقت آنها بسیار بالا نیست.
- نصب و قرار گیری آن تنها به صورت عمودی است.
- سرویس روتامتر های شیشه ای کمی سخت می باشد.
مزایای روتامتر چیست؟
- افت فشار قابل توجهی در آنها مشاهده نمی کنیم.
- برای مکان های کوچک مناسب است.
- به هشدار دهنده ها به آسانی وصل می شود.
سخن پایانی
گروه صنعتی سپیانی با داشتن تجربه و انجام مطالعات فراوان و همچنین با توجه به نیاز بازار و مشتریان، بر آن شد تا با گسترش دپارتمان طراحی و ساخت ماشین آلات صنعتی و راه اندازی خطوط تولید در خدمت صنایع مختلف باشد و خدمتی گسترده تر را پیش روی اهداف خود قرار دهد. از این رو راه اندازی واحد طراحی، ساخت و راه اندازی خطوط تولید در صنایع مختلف را در دستور کار خود قرار داد. علاوه بر این اولین طراح و سازنده دستگاه پانچ در ایران بوده و مجهزترین دستگاه های مورد نیاز خط تولید را نیز به صورت همزمان طراحی کرد.
اگر قصد راه اندازی خط تولید و مشاوره در این حوزه را دارید می توانید به سایت گروه صنعتی سپیانی مراجعه کنید و از خدماتی که به شما ارائه می دهند بهره مند شوید. گروه صنعتی سپیانی یکی از پر افتخار ترین گروه های تولید کننده لوازم و تجهیزات صنعتی است. این گروه با استفاده از تکنولوژی روز، دستگاه های مورد نیاز یک خط تولید را طراحی و تولید می کند. خوب است بدانید گروه صنعتی سپیانی با همکاری مهندسین و مشاوران مجرب و با سابقه توانایی طراحی و ساخت خط های تولید اختصاصی را دارد و این کار را با توجه به هدف و نیاز مشتری خود انجام می دهد.
همچنین شما میتوانید جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اتوماسیون صنعتی و خرید قطعات صنعتی به سایت فروشگاهی ما مراجعه کرده و استعلام قیمت بگیرید.
