کاربرد های دیتالاگر چیست؟
برای پاسخ به این سوال که دیتالاگر چیست؟ باید بیان کرد که در صنعت و انواع فرآیندهای صنعتی بزرگ و کوچک به وسیله ای برای ثبت دیتاها در زمان های مشخص نیاز است. تا بتواند پارامترهای مختلف دستگاه ها یا محیط را در شرایط مختلف ثبت کرده. تا بعدها در صورت نیاز آنها را تحلیل و تجزیه کنیم. این پارامترها میتواند هریک از جریان، ولتاژ، دما، لرزش، رطوبت و… باشد. این مسئولیت را دستگاهی به نام دیتالاگر بر عهده می گیرد.
در ادامه به بررسی دیتالاگرها و کاربردهای آنها خواهیم پرداخت. گروه صنعتی سپیانی فعال در زمینه اتوماسیون صنعتی، اتوماسیون صنعتی زیمنس، اتوماسیون صنعتی plc، راه اندازی خطوط تولید، مشاوره طراحی خطوط تولید و تعمیر و نگهداری از شما دعوت میکند تا در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
در ادامه خواهید خواند:
- دیتالاگر چیست؟
- دیتالاگر چگونه کار میکند؟
- اجزاء سازنده دیتالاگر
- کاربرد دیتالاگرها
- انواع دیتالاگرها
دیتالاگر چیست؟
ثبت کننده داده یا ثبات پارامترها را دیتالاگر (Data Logger) مینامند. وسیله ای معمولاً کوچک و قابل حمل بوده که داده های اندازه گیری شده توسط خودش و یا توسط یک حسگر در سیستم یا دستگاه خارجی دیگر را در طول زمان ثبت و ذخیره می کند. اکثر دیتالاگرها در آزمایشگاه ها و در تست و اندازه گیری کاربرد دارند. برخی دیتالاگر ها خود دارای یک حسگر هستند که مقدار پارامتر مورد نظر را اندازه گیری میکند.
سپس مقدار پارامتر را در حافظه داخلی خود ذخیره میکند. دیتالاگر ها انواع مختلفی دارند. برخی از آنها دارای نمایشگر هستند و میتوان داده های ذخیره شده در آن را مشاهده کرد. اما معمولاً دیتالاگر ها از طریق رابط USB به کامپیوتر وصل میشوند. و توسط نرم افزار های مختص به دیتالاگر می توان داده های اندازه گیری و ثبت شده را روی کامپیوتر مشاهده و تحلیل کرد.
دیتالاگرها قابلیت جمع آوری ۲۴ ساعته پارامترها را دارند که مزیت بزرگی محسوب میشود. همچنین از مزیت دیگر دیتالاگر ها نیاز نداشتن به مراقبت است. بطوری که از زمان فعال سازی رها شده تا در طول دوره مورد نظر اندازه گیری را ادامه دهد. و اطلاعات را ذخیره کند. این مزیت اجازه میدهد تا بدون مراقبت و بررسی لیستی جامع و دقیق از پارامتر های محیط تحت نظر مانند رطوبت یا دمای هوا بدست آید. دیتا لاگر میتواند پارامتر هایی مانند دما، جابجایی، جریان، ولتاژ، کشش، فشار، مقاومت، توان و بسیاری پارامترهای دیگر را ثبت و پردازش کنند.
دیتا لاگر چگونه کار میکند؟
دیتالاگرها از سنسورهایی تشکیل شده اند. وظیفه این سنسور تبدیل پارامتر ها و محرک های فیزیکی به سیگنال های الکترونیکی مانند ولتاژ یا جریان میباشد. سپس سیگنال های الکتریکی تولید شده به داده های باینری(0 و 1) تبدیل میشود. و به رایانه یا حافظه در نظر گرفته شده برای دیتالاگر انتقال داده می شود. برنامه های رایانه ای براحتی میتوانند این داده های باینری را مورد تحلیل قرار دهند. و روی دیسک سخت رایانه یا حافظه های جانبی ذخیره سازی مانند: CD، کارت حافظه، DVD و غیره ذخیره شوند.
حتما بخوانید:
اجزاء سازنده دیتالاگر چیست؟
سخت افزار: سخت افزار شامل سنسورها و نمایشگرها، مدارات بهبود سیگنال (مانند تقویت کننده و کاهنده های نویز) و مدارهای مبدل آنالوگ به دیجیتال و… هستند که:
- برخی پارامتر ها را حس میکنند.
- برخی پارامترها را نمایش میدهند.
- برخی دیگر دیتاها را پردازش و آنالیز میکنند.
- بعضی ها سیگنال های الکتریکی موردنظر را به داده های دیجیتال (0 و 1) تبدیل میکند.
از یک سخت افزار ذخیره سازی بلند مدت دیتاها نیز دارد که معمولا کارت حافظه یا هارد رایانه میباشد.
نرم افزار: از یک نرم افزار برای جمع آوری، آنالیز و نمایش دیتاها در دیتالاگر استفاده میشود.
کابل ها: کابل هایی به عنوان رابط بین کامپیوتر و دیتالاگر برای انتقال داده های ثبت شده بر روی کامپیوتر استفاده میشود.
کاربرد دیتالاگرها چیست؟
اغلب پروژه ها در صنایع مختلف به جمع آوری و ذخیره داده ها نیاز دارند. اما برخی از پروژه ها علاوه بر جمع آوری و ذخیره داده ها، به آنالیز آنلاین، نمایش، آنالیز آفلاین، گزارش گیری و اشتراک گذاری داده ها نیاز دارند. همه موارد نام برده از کاربرد دیتالاگر میباشد. در ادامه لیستی از انواع کاربردهای دیتالاگر ها آمده است.
- ذخیره خودکار رطوبت خاک
- ذخیره خودگار فشار گاز
- اندازه گیری دما (رطوبت و…) مواد فاسد شدنی در حین انتقال محصولات
- شمارش ماشین ها و ترافیک جاده
- مانیتورینگ فرآیندها برای عیب یابی و نگهداری کاربردها
- ضبط و ثبت صدا و تصویر در تحقیقات حیات وحش
- اندازه گیری لرزش و شرایط حمل (ارتفاع سقوط) در صنعت توزیع
- مانیتورینگ سطوح مخزن
- مانیتورینگ پارامتر های محیط زیست
- تست و آزمایش خودرو
- مانیتورینگ وضعیت رله در سیگنال دهی خطوط راه آهن
- ذخیره سازی “نمودار بارگذاری الکتریکی” برای مدیریت مصرف انرژی در صنعت برق و…
- مانیتورینگ خطوط لوله نفت و گاز
انواع دیتالاگرها کدام اند؟
دیتالاگرها انواع گوناگونی دارند. انواع عمومی آن برای دامنه مصارف عادی استفاده می گردد. و انواع خاص آن که فقط برای اندازه گیری یک محیط یا کاربری خاص و از پیش تعیین شده، طراحی و ساخته میشوند. بنظر میرسد انواع دیتالاگر باید قابل برنامه ریزی میباشند. اما بسیاری از آنها به صورت ماشین‌های ایستا و بدون پارامتر یا تعداد محدودی پارامتر قابل تغییر، ساخته میشوند. دیتالاگرها را از چند نظر تقسیم بندی میکنند که به دو مدل دسته بندی آن می پردازیم.
تقسیم بندی 1 دیتالاگرها:
1. دیتالاگرهای یو اس بی مستقل (USB Data Loggers):
دیتالاگرهای usb سبک و کوچک و قابل حمل هستند. از مزایای دیتالاگرهای USB مستقل میتوان به قیمت مناسبی که دارند اشاره کرد. لازم به ذکر است که راه اندازی و نصب آنها نیز آسان است. در دو مدل سنوسر داخلی و سنسور خارجی تولید میشوند. مدل سنسور داخلی برای جمع آوری اطلاعات (مانیتورینگ) در محل دیتالاگر استفاده میشود. اما مدل سنسور خارجی میتواند مانتورینگ را با مقداری فاصله از دیتالاگر انجام دهد. انتقال داده ها در این نوع از دیتالاگرها از طریق USB انجام میگیرد.
2. دیتالاگرهای مجهز به بلوتوث کم انرژی (Bluetooth Low Energy-Enabled Loggers):
این دسته از دیتالاگرها مانند دیتالاگرهای USB مستقل، قابل حمل، قابل استفاده مجدد و دارای نصب و راه اندازی آسان میباشند. مزیت قابل توجه دیتالاگرهای مجهز به بلوتوث، قابلیت اندازه گیری و انتقال اطلاعات بصورت بی سیم به گوشی های موبایل اطراف تا طول حدودا 100 فوت است. اصولا از این نوع دیتالاگر در مناطقی که دسترسی محدود یا دشوار است استفاده میگردد. همچنین میتوان بدون دسترسی به لاگر از طریق یک موبایل و یا تبلت برای مشاهده اطلاعات در نمودارها، ذخیره سازی داده‌ها، بررسی وضعیت‌های عملیاتی و به اشتراک گذاری اطلاعات استفاده کرد.
3. سیستم‌های مبتنی بر وب (Web-Based Data Logging Systems):
میتوان این نوع از دیتالاگرها را با انواعی از سنسورهای خارجی به یک سرور وب ایمن متصل کرد. و انتقال اطلاعات جمع آوری شده و دسترسی به آن ها را تحت یک وب پیکربندی کرد.
4. سنسورهای واریلس (بی‌سیمی Wireless Sensors):
دیتالاگر های بی سیم، اطلاعات را با کمک سنسور ها از نقاط مختلف جمع آوری کرده و به یک کامپیوتر مرکزی انتقال میدهند.
تقسیم بندی 2 دیتالاگرها:
1. دیتالاگر دما:
ثبت کننده دما یا همان دیتالاگر دما، دما را در تمامی مراحل نقل و انتقال و بررسی زنجیره کنترل میکند. از این نوع دیتالاگرها برای کنترل دما در صنایع زنجیره ای و حمل و نقل و جمع آوری اطلاعات مربوط به دما در شرایط مختلف استفاده میشود. دیتالاگر دما یکی از مهمترین ابزارها برای نگهداری زنجیره به شمار می روند.
2. دیتالاگر رطوبت:
اغلب همراه با دیتالاگر دما، در محیط های حساس به دما مانند گلخانه ها، اتاق های کالیبراسیون و انبارهای اجناس، دیتالاگر رطوبت نیز استفاده میشود. دیتالاگرهای رطوبت دارای سنسور های اندازه گیر سطح رطوبت هستند. دیتالاگر رطوبت نیز در صورت بروز مشکل در رطوبت هشدار میدهد. برخی از دیتالاگرهای دما و رطوبت قابلیت های مختلفی دارند که از جمله آن ها: اتصال همزمان به چهار سنسور، استخراج آفلاین داده ها، ارتباط با سرور مرکزی توسط روش های مختلف، کنترل همزمان سیستم های تهویه و آژیر، الگوریتم‌های هوشمند کاهش هزینه و انرژی و… میباشند.
3. دیتالاگر فشار:
دیتالاگرهای فشار قابلیت تنظیم شدن دارند که میتوانند فشار گازها یا مایعات را اندازه گیری کنند. از دیتالاگر فشار برای اندازه گیری سطح آب، جریان گاز یا مایع، ارتفاع، نیز استفاده میشود. جالب است بدانید که، طراحی دیتالاگرهای فشار به گونه ای است که در برابر شرایط سخت و زیر آب مقاوم باشند.
4. دیتالاگر ارتعاشی (دیتالاگر لرزه‌ای):
از دیتالاگر لرزه ای یا دیتالاگر ارتعاشی می توان برای ثبت و اندازه گیری لرزه ها و ارتعاشات در یک بازه زمانی استفاده کرد. داده‌ها از این نوع دیتالاگر به صورت دیجیتالی به صورت شتاب و زمان ارائه میشود. یک دیتالاگر ارتعاشی اجزایی مانند شتاب سنج ها و همچنین پردازنده، منبع تغذیه و فضای ذخیره سازی دارند.
5. دیتالاگر RTD:
معمولا جنس دیتالاگر RTD از جنس سیم پلاتین مس یا نیکل میباشد که وظیفه نمایش دما را برعهده دارد. دیتالاگرهای RTD نسبتا شکننده هستند و معمولا توسط پروب هایی در اطرافش محافظت میشوند.
مهمترین خصوصیات دیتالاگر چیست؟
تعداد کانالها: تعداد کانالهای دیتالاگر بیانگر تعداد سنسورها و مبدل هایی است که هم زمان قابل اتصال به دیتالاگر میباشند.
فرکانس نمونه برداری: فرکانس نمونه برداری دیتالاگر عبارت است از تعداد دفعاتی که دیتالاگر، داده‌های هر سنسور را خوانده و به کامپیوتر یا حافظه منتقل میکند.
نوع سنسورهای پشتیبانی کننده: معمولاً هر دیتالاگر سنسورها و مبدل های خاصی را پشتیبانی میکند.
پردازش داده های جمع آوری شده: معمولاً هر دیتالاگر یک نرم افزار دارد که امکان تنظیم کردن آن و مشاهده نمودارهای بدست آمده از سنسور ها را حین نمونه برداری دارد.
مدت زمان ثبت اطلاعات: یک خصوصیت مهم در سیستم های دیتالاگر قابلیت ثبت اطلاعات برای مدت زمانی طولانی مثلاً چندین سال است. برای فراهم شدن این خصوصیات سیستم های دیتالاگر به رسانه های ذخیره سازی در حجم های بالا و مصرف انرژی بسیار کم احتیاج دارند.
سیگنال ورودی: برخی از دیتالاگرها با نوع ورودی خاصی عمل میکنند و برخی دیگر برای انواع مختلف ورودی قابل برنامه ریزی هستند. انواع مختلفی از سیگنال ها از جمله ترموکوپل، صدا، pH، فشار و (انواع سیگنال عبارت اند از: ولتاژ/جریان برق، ولتاژ/جریان برق روشن/خاموش بودن نور، شوک/شتاب، روشن/خاموش موتور، پل/فشار/ بار/فشار، صدا، نقطه شبنم ترمیستور، PH، فشار، درجه حرارت، رویداد یا ایالت، ولتاژ/جریان پردازش، فرکانس ترموکوپل، رطوبت نسبی، level RTD) وجود دارند.
مطلب مرتبط :
انواع سنسورهای دما (ترموکوپل، ترمیستور و RTD)
از کجا میتوان دیتا لاگر خرید؟
در این مقاله پی بردیم گه دیتالاگر چیست و با انواع کاربرد ها و نیز انواع آن آشنا شدیم. شما میتوانید برای امور صنعتی موردنظر خود و خطوط تولید و صنعت مدنظر، انواع مختلفی از دیتالاگر ها را انتخاب و خریداری کنید. کارشناسان و مشاورین ما آماده خدمت رسانی به شما و کمک به خرید مطمئن و کارآمد دیتالاگرها و دیگر انواع تجهیزات اتوماسیون صنعتی میباشند. شما عزیزان میتوانید با مراجعه به سایت فروشگاهی ما از قیمت و مشخصات فنی هر مدل از دیتالاگرها و دیگر تجهیزات آگاه شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر از طریق واتس اپ با ما در تماس باشید.