آشنایی با افزودنی های محصولات لبنی
افزودنی های محصولات لبنی در بسیاری از فرآورده‌های لبنی تولید شده در کارخانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حقیقت امروزه در صنعت مواد غذایی از افزودنی‌های مختلفی به منظور پیشگیری از تغییر رنگ و بو و بافت مواد غذایی بهره گرفته میشود. این افزودنی‌ها از فعال شدن بسیاری از باکتری‌ها پیشگیری کرده و به این شیوه فاسد شدن مواد غذایی را به تعویق می‌اندازد. از طرفی بسیاری از این افزودنی‌ها برای ایجاد رنگ و یا طعم خاصی در مواد غذایی مورد استفاده واقع میشوند.
حتما بخوانید:
صفر تا 100 خط تولید پنیر اولیه
طراحی و راه اندازی خطوط تولید لبنیات
البته تمام این مواد مفید و بی‌ضرر نیستند. بنابراین شناخت انواع آنها میتواند در حفظ سلامتی جامعه کمک کننده باشد. در این مقاله بیشتر تمرکز ما بر روی افزودنی های محصولات لبنی میباشد. اما پیشتر نگاهی کلی به افزودنی های مواد غذایی خواهیم داشت. گروه صنعتی سپیانی فعال در زمینه راه اندازی و اجرای اتوماسیون صنعتی، طراحی و راه‌اندازی خطوط تولید لبنیات از اینکه در ادامه ما را همراهی میکنید سپاسگزار است.
افزودنی های مواد غذایی
در برچسب‌های روی بسیاری از مواد غذایی نام ترکیبات اغلب شیمیایی نوشته میشود که به عنوان افزودنی به مواد غذایی اضافه شده‌اند. موضوع مهم در رابطه با افزودنی های مواد خوراکی مقدار این مواد و ترکیبی است که دارند. این مقادیر در کیفیت نهایی محصول اثر زیادی دارد. همین موضوع یکی از علت هایی است که گاهی موجب میشود تا مو محصول یکسان طعم و کیفیت کاملا متفاوتی از هم داشته باشند.
البته در گذشته استفاده کردن از افزودنی های مواد غذایی مانند افزودنی های محصولات لبنی کاربرد چندانی نداشت. و محصولات بی واسطه و در بازه ی زمانی کوتاهی به دست مصرف کننده می‌رسید. که البته ماندگاری کمتری نیز داشت.
حتما بخوانید:
معرفی انواع دستگاه‌های پاستوریزاتور
تجهیزات و ماشین‌های خطوط تولید لبنیات
چرا در مواد غذایی از افزودنی استفاده میشود؟
عملکرد این دسته از مواد در صنایع غذایی بسیار گسترده است. این مواد موجب افزایش ماندگاری مواد غذایی از یک طرف و بالا رفتن جذابیت آنها از طرف دیگر میشوند. قوام و طعم و رنگ در بسیاری از مواد غذایی نیز در گرو این افزودنی‌ها است. با استفاده از افزودنی‌ها است که میتوانیم در بیشتر فصول سال به مواد غذایی دلخواه خود دسترسی داشته باشیم. البته امروزه این مواد نیز تحت استاندارد هایی تهیه و ساخته میشوند. و باید بر اساس اصول و معیارهایی نیز مورد استفاده قرار گیرند.
افزودنی های مجاز خوراکی کمک می‌کنند تا کمبود مواد غذایی کمتر گردد. زیرا طول عمر مواد غذایی را زیاد می‌کنند. البته باد دانست که افزودنی های محصولات لبنی و سایر مواد غذایی تنها موارد استفاده از این مواد نیستند بلکه در صنایع آرایشی و بهداشتی نیز از این مواد در سطح گسترده‌ای استفاده می‌کنند.
افزودنی رنگی چیست؟
هر رنگ و دانه‌ی رنگی و در حالت کلی مادهی رنگی که موجب به وجود آمدن رنگ در دیگر محصولات در پروسه‌ی به کارگیری و اضافه کردن آنها گردد مادهی افزودنی رنگی گفته میشود. از این نوع افزودنی‌ها در مواد غذایی، داروها، لوازم آرایشی و بهداشتی استفاده می‌گردد. این مواد رنگی بنا به دلایل مختلفی در صنعت غذایی کاربرد دارند. از جمله:
- متعادل کردن مقدار اتلاف رنگ
- عمل آوری در مادهی غذایی
- جبران نمودن نوسانات طبیعی در رنگ محصول
- میزان و شدن رنگ در مادهی غذایی
ترکیبی از پیگمان‌های گیاهی-حیوانی و مواد معدنی که تحت استانداردهایی تولید و موفق به اخذ گواهینامه استاندارد شده‌اند در مواد غذایی بهره گرفته میشود. مثلا از رنگ کارامل که از گرما دادن شکر و هیدروکربن‌ها ایجاد میشود در تهیه‌ی انواع مختلف سس و همچنین نوشابه‌های غیر الکلی استفاده میشود.
افزودنی های طعم دهنده
طعم به ویژگی‌هایی گفته میشود که در اغلب اوقات در دهان به وسیله ی کمک گرفتن از دو حس بویایی و چشایی به وجود می‌آید و از آن جا به مغز منتقل می‌گردد. از این رو ارکان اصلی در طعم حس چشایی و بویایی به شمار میروند. طعم در مواد غذایی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. یک مادهی غذایی هر چقدر از نظر ریز مغذی‌ها و ارزش غذایی در سطح بالایی قرار داشته باشد تا زمانی که طعم مطلوبی نداشته باشد مورد استقبال مردم قرار نخواهد گرفت. از طعم دهنده عمدتا با سه هدف و دلیل عمده استفاده می‌گردد.
1- بهبود طعم مادهی غذایی
2- پوشاندن سایر طعم های نا خوشایند
3- بخشیدن هویت یک ماده ی غذایی به ماده ی غذایی دیگر مثلا طعم توت فرنگی به آدامس
معرفی شماری از افزودنی های غذایی
در این بخش ابتدا به معرفی افزودنی های خوراکی که برای بسیاری از مواد غذایی استفاده میشود میپردازیم. سپس به معرفی و شناخت افزودنی های محصولات لبنی اشاره می‌کنیم.
1- آسولفات پتاسیم:
این ماده یک شیرین کننده‌ی مصنوعی به حساب می‌آید. بیشتر کاربرد آن در آدامس‌ها و ژلاتین میباشد. البته استفاده از آن به دلیل مضراتی که دارد همچون سرطان زایی توصیه نمی‌شود. از این ماده به عنوان شیرین کننده در بیشتر غذاهای رژیمی استفاده می‌کنند. البته برخی از افراد به این افزودنی حساسیت داشته و دچار سردرد و خواب آلودگی میشوند.
3- بتاکاروتن:
این افزودنی در واقع رنگ دهنده بوده و در مواد غذایی مانند مارگارین و مغز شکلات‌ها به کار می‌رود. از آنجایی که بدن قادر است تا این ماده را به ویتامین A تبدیل کند مصرف بیش از اندازه مواد حاوی آن میتواند ایجاد مسمومیت کرده و مضر باشد.
4- آلفاتوکوفرول:
این ماده از تند مزه شدن روغن‌ها پیشگیری می‌کند. استفاده از آن برای کاهش خطرات مبتلا شدن به بیماری‌های قلبی و سرطان نیز مفید است. از این ماده در گوشت‌های نمک سود و آبمیوه‌ها بهره گرفته میشود.
5- آلژینات:
این ماده یکی از افزودنی های محصولات لبنی به شمار می‌رود. که موجب حفظ کف بستنی و پایداری پنیر میشود. البته این ماده کاربردهای دیگری نیز دارد. همچون استفاده در ساخت آبنبات و غذاهای کنسرو شده. تا آن زمان آسیبی در استفاده از این محصول یافت نشده است.
حتما بخوانید:
قیمت دستگاه های تولید لبنیات سنتی
صفر تا 100 خط تولید و بسته‌بندی خشکبار
در چه مواردی استفاده از افزودنی‌ها مجاز است؟
افزودنی های همانند افزودنی های محصولات لبنی تنها در صورتی مجاز به استفاده هستند که یک از دلایل زیر در مورد آن ها صدق کند:
- حفظ و یا بالا بردن ارزش مادهی غذایی
- کاهش ضایعات مادهی غذایی (با استفاده از افزودنی ها ماندگاری محصول بیشتر میشود)
- افزایش کیفیت محصول و بالا رفتن جاذبه های ظاهری در آن
- کمک رسانی به انجام شدن فرآیند تولید
- تهیه مواد غذایی رژیمی
- سهولت بیشتر در شیوه‌ی تهیه مادهی غذایی
حتما بخوانید:
فرمولاسیون (فرمول) تولید محصولات لبنی
در چه مواردی استفاده از افزودنی‌ها مجاز نمی‌باشد؟
البته همیشه استفاده کردن از افزودنی ها موجب بهبود محصول و مفید نمی‌باشد. در مواقعی همچون:
- به خطر افتادن سلامت افراد در استفاده از مادهی غذایی
- کم شدن ارزش غذایی محصول تولید شده
- فریب مصرف کننده
- پنهان کردن فرایندها و مواد غیر مجاز
- در صورتی که جایگزین بهتری داشته باشد
استفاده از افزودنی های خوراکی مجاز نمی‌باشد.
کدام افزودنی های محصولات لبنی مجاز هستند؟
از افزودنی ها مجاز در صنعت لبنیات در بخش‌های تولید و نگهداری و بسته‌بندی آنها استفاده میشود. علت استفاده نمودن از افزودنی ها در این صنعت حفظ ارزش غذایی محصولات و کم کردن میزان ضایعات نهایی میباشد. همچنین ایجاد یک طعم و بافت مطلوب و جذاب که موجب شود تا مصرف کننده از محصولات استقبال نماید. از دیگر مزیت‌ها و موارد استفاده از افزودنی های مجاز در این صنعت بالا بردن مدت ماندگاری محصولات است. البته لازم به ذکر است که این مواد بر اساس یک برنامه و قاعده‌ی مشخص و معین انتخاب شده و با نظارت های لازم مورد استفاده قرار میگیرند.
مزایای افزودنی های محصولات لبنی چیست؟
این مواد دارای مزیت‌هایی است که دلیلی برای استفاده از آنها در این صنعت نیز میباشد. مزایایی نظیر:
- بالا رفتن ایمنی در محصولات لبنی
- افزایش یافتن عمر نگهداری و مدت زمان استفاده از این محصولات
- کمتر شدن مقدار ضایعات به وجود آمده در فرایند تولید و نگهداری محصولات لبنی
گروه صنعتی سپیانی تامین کننده‌ی تجهیزات و ماشین آلات به کار رفته در صنعت لبنیات با سابقه‌ای درخشان و موفق مفتخر به ارائه ی خدمات مرتبط با اتوماسیون صنعتی، اتوماسیون صنعتیplc و مشاوره و راه اندازی خط تولید میباشد. کافی است تا با مشاورین و متخصصین ما در گروه صنعتی سپیانی تماس گرفته و تمام اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت کنید. در این بخش به ارائه ی یک لیست از افزودنی های محصولات لبنی که مجاز هستند میپردازیم.
لیست افزودنی های مجاز در صنایع لبنی:
1- فسفات کلسیم
2- اسید لاکتیک
3- پلی فسفات سدیم
4- صمغ گوار
5- کنستانتره پروتئین شیر
6- صمغ لوبیای لوکاست
7- ناتامایسین
8- سوکرالوز
9- صمغ زانتان
10- دی فسفات سدیم
11- ویتامین d3
12- ویتامین آ
13- روغن گیاهی
14- سویا لیستین
15- سلولز پودری
16- نشاسته ی ذرت اصلاح شده
در بین انواع این افزودنی‌های مجاز پلی فسفات سدیم از اهمیت بیشتری برخوردار بوده که در این جا به نقش آن در صنعت لبنیات میپردازیم.
حتما بخوانید:
صفر تا 100 خط تولید خامه صبحانه
استفاده از پلی فسفات سدیم در صنعت لبنیات
برای تهیه نمودن انواع محصولات لبنی از نمک‌هایی پلی فسفات سدیم به عنوان یکی از افزودنی های محصولات لبنی استفاده‌ی زیادی میشود. این ماده کاربردی به عنوان تثبیت کنندگی و معلق کنندگی دارد. اتصال دهنده‌ی خوبی برای وصل کردن چربی و رطوبت نیز میباشد. میزان حلالیت مواد را نیز افزایش خواهد داد. همچنین به عنوان بافر و دریافت کننده‌ی یون های فلزی در محصولات لبنی به شمار میروند و از رو بسیار کارآمد میباشد. این ماده در ترکیب پنیر پیتزا بیشترین استفاده را در بین انواع مختلف فرآورده های لبنی دارد.
صنایع لبنی سالم و استفاده از افزودنی ها
در صنایع لبنی اصولی برای تهیه و تولید محصولات وجود دارد. همچنین رعایت اصول بهداشتی نیز بسیار حائز اهمیت میباشد. چرا که این محصولات هم از تنوع زیادی برخوردار هستند و هم بیشتر افراد جامعه از آن ها استفاده می‌کنند. اما در خصوص افزودنی های محصولات لبنی نیز شروطی وجود دارد که موجب سلامت هر چه بیشتر محصولات میشود.
1- پنیر را از شیر کشت شده و نیز آنزیم و نمک تهیه شود. پنیرها گاهی دارای پروبیوتیک‌های خاصی نیز هستند.
2- شیر باید به صورت خالص مورد استفاده قرار گیرد. البته برای غنی‌سازی آن امروزه ویتامین d3 نیز به شیر اضافه می‌کنند.
3- برای تولید نمودن ماست باید شیر را به همراه موادی که حاوی پروبیوتیک‌های زنده هستند مورد استفاده قرار داد.
4- خامه‌های کشت شده در فرآیند تولید خامه مورد استفاده قرار گیرند.
حتما بخوانید:
چه افزودنی هایی برای محصولات لبنی ممنوع هستند؟
در انتها به معرفی آن دسته از افزودنی های محصولات لبنی میپردازیم که استفاده از آنها مجاز نمی‌باشد:
- نیترات سدیم
- کافئین
- ساکارین
- آسه سولفام پتاسیم
- اولسترا
- رنگ های مصنوعی
- آناتو (رنگ نارنجی و خوراکی که میتواند منجر به سر درد گردد.)
- کارمین ( این ماده نیز نوعی رنگ مصنوعی بوده و ایجاد مشکلات آلرژیک در بدن می‌کند.)
مشاورین گروه صنعتی سپیانی تمام اطلاعات مورد نیاز برای راه اندازی خط تولید لبنیات به صورت کامل و یا موردی همچون خط تولید بستنی و خط تولید پنیر پیتزا را در اختیار شما قرار خواهند داد. همچنین خدمات مربوط به نگهداری و پشتیبانی از خط تولید را به طور کامل ارائه می‌دهند. همین حالا میتوانید با مشاورین گروه صنعتی سپیانی تماس حاصل نمایید.
حتما بخوانید:
سوالات متداول راه اندازی خط تولید لبنیات
کلام آخر
افزودنی های محصولات لبنی با توجه به نوع محصول و برند تولید کننده‌ی آن تفاوت‌هایی با هم دارند. استفاده از این افزودنی‌ها برای افزایش کیفیت و ایجاد طعم و مزه در محصولات لبنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته برای حفظ سلامت مصرف کنندگان استانداردهایی نیز برای این افزودنی‌ها در نظر گرفته شده است. جهت کسب اطلاعات بیشتر میتوانید از طریق واتس‌اپ با ما در تماس باشید.
