معرفی انواع دستگاه پاستوریزاتور

آشنایی با انواع دستگاه پاستوریزاتور

پیش از آنکه به‌سراغ انواع دستگاه پاستوریزاتور برویم خوب است بدانیم پاستوریزاسیون چیست و کاربرد دستگاه های پاستوریزاتور به چه نحو است. در ادامه این مقاله همراه گروه صنعتی سپیانی فعال در زمینه اتوماسیون صنعتی علی‌الخصوص اتوماسیون خطوط تولید لبنیات باشید تا با انواع دستگاه‌های پاستوریزاتور آشنا شوید.

مطالب مرتبط:

دستگاه های بستنی ساز صنعتی

نصب و راه اندازی دستگاه پاستور شیر

دستگاه پاستوریزاتور (پاستور) چندکاره 

پاستوریزاسیون چیست؟

پاستوریزاسیون فرآیندی است که در آن تمام باکتری‌های مولد بیماری از یک غذا یا مایع و همچنین 90 تا 99 درصد سایر باکتری‌ها که ممکن است بر کیفیت محصول تأثیر بگذارند، از بین می‌روند. در اصل پاستوریزاسیون باکتری‌ها را با حرارت زیاد از بین می‌برد و به‌کاهش انتقال بیماری‌هایی مانند حصبه، سل، مخملک، فلج اطفال و اسهال خونی کمک می‌کند. به‌همین دلیل پاستوریزاسیون مهمترین عملکرد یک شیر است. با مقاله امروز سپیانی همراه باشید تا با انواع دستگاه های پاستوریزاتور آشنا شوید.

روش‌های پاستوریزاسیون:

سطوح و روش‌های مختلفی برای پاستوریزاسیون وجود دارد که بر اساس دمای مورد استفاده‌برای گرم کردن یک محصول و مدت زمان صرف شده‌برای انجام این کار متفاوت است. تصمیم گیری در مورد استفاده از روش پاستوریزاسیون تا حد زیادی به نوع محصولی که با آن کار می‌کنید بستگی دارد. هنگامی که صحبت از پاستوریزاسیون محصولات لبنی مانند شیر و خامه می‌شود، دو نوع از رایج‌ترین آنها پاستوریزاسیون vat و پاستوریزاسیون HTST است.

پاستوریزاسیون VAT:

پاستوریزاسیون VAT که به آن پاستوریزاسیون دسته‌ای یا روش نگهداری نیز می‌گویند یکی از روش‌های اصیل پاستوریزاسیون است. این روش علاوه بر فرآوری شیر، معمولاً در صنایع لبنی در هنگام فرآوری ماست، پنیر، مخلوط بستنی و… استفاده می‌شود. پاستوریزاسیون VAT با حرارت دادن هر ذره‌شیر یا خامه‌در تجهیزاتی که بدرستی طراحی شده و کار می‌کنند به‌مدت نیم ساعت (که بسیار طولانی تر از اکثر انواع پاستوریزه‌است) باکتری‌ها را از بین می‌برد.

دمای توصیه شده برای پاستوریزاسیون VAT:

برای پاستوریزاسیون شیر، لازم است شیر را به‌مدت 30 دقیقه در دمای 145 درجه فارنهایت (63 درجه سانتیگراد) گرم کنید. اگر محتوای چربی محصول شیر 10 درصد یا بیشتر باشد، یا کل مواد جامد 18 درصد یا بیشتر باشد، یا اگر حاوی شیرین کننده‌های اضافه شده‌باشد، دمای مشخص شده باید 5 درجه فارنهایت (3 درجه سانتیگراد) افزایش یابد. وجود هر دو دانه کره‌و پلاگ خامه در شیر و خامه امکان پذیر است. هم زدن برای دستیابی به قوام و بافت مناسب و همچنین حرارت دادن سریع و یکنواخت ضروری است. هم زدن نادرست باعث دلمه‌دلمه‌شدن می‌شود.

روش گرمایش و همزدن برای پاستوریزاسیون در VAT:

یافتن تعادل مناسب بین گرمایش و همزدن برای کارکرد موثر پاستوریزاتور VAT مهم است. اگر دمای حرارت دهی خیلی پایین باشد، دمای محصول شیر بسرعت بالا نمی رود. اگر دمای حرارت دهی خیلی بالا باشد، محصول شیر ممکن است روی سطح گرمایش بپزد. سرعت گرمایش تحت تأثیر توانایی همزن شما در حرکت و دور نگه داشتن محصول از سطح گرمایش است. با این حال، سرعت بخشیدن به همزن خود لزوماً به شما نتیجه‌مطلوب نمی‌دهد. همزن‌ها برای سرعت‌های خاصی طراحی شده‌اند و همزن‌های بسیار کارآمد ممکن است به‌دمای بالای آب گرمایشی نیاز داشته‌باشند. عدم تعادل سطح گرمایش با نوع و سرعت همزدن شما می‌تواند منجر به پاستوریزاسیون نامناسب شود.

دوره نگهداری برای پاستوریزاسیون VAT:

پاستوریزاسیون VAT باید در دمای بالا برای مدت طولانی انجام شود. در طول دوره‌نگهداری، مخزن باید بسته‌بماند تا از سرد شدن در حین پاستوریزاسیون جلوگیری شود. این روش باید دارای یک گرم کننده فضای هوا باشند تا هوا را در بالای محصول در دمای 145 درجه فارنهایت یا بالاتر نگه دارد. بخاری‌های فضای باز همچنین پاستوریزه شدن قطرات شیری را که در طرفین مخزن پاشیده شده و در داخل درپوش میعانات میعانیده می‌شود، تضمین می‌کند. کف و کناره‌های کاسه باید عایق یا ژاکت باشد تا دمای مناسب در طول دوره نگهداری حفظ شود.

حتما بخوانید:

صفر تا 100 خط تولید کره

کاربرد دستگاه هموژنایزر چیست؟

تفاوت پاستوریزاسیون و استریلیزاسیون چیست؟

پاستوریزاسیون HTST:

پاستوریزاسیون HTST مخفف عبارت High Temperature Short Time Pasteurization می‌باشد و به نام پاستوریزاسیون فلش یا روش پیوسته نیز شناخته می‌شود. این روش امروزه به یکی از رایج ترین روش‌های پاستوریزاسیون تبدیل شده است. پاستوریزاسیون HTST یک فرآیند مداوم است که بطور موثر و موثر میکروارگانیسم‌های موجود در محصولات شیر را از بین می‌برد.

دمای توصیه شده برای پاستوریزاسیون HTST:

برای پاستوریزاسیون HTST، فرآورده شیر باید بسرعت به دمای حداقل 161 درجه فارنهایت (72 درجه سانتیگراد) برای حداقل 15 ثانیه و بدنبال آن خنک شدن سریع افزایش یابد. اگر میزان چربی محصول شیر 10 درصد یا بیشتر باشد، یا کل مواد جامد 18 درصد یا بیشتر باشد، یا اگر حاوی شیرین کننده‌های اضافه شده‌باشد، دمای مشخص شده‌باید 5 درجه فارنهایت (3 درجه سانتیگراد) افزایش یابد.

اجزای یک سیستم پاستوریزاسیون HTST:

سیستم پاستوریزاسیون HTST یک واحد مدولار است که شامل مبدل حرارتی صفحه و قاب، مخزن تعادل فولاد ضد زنگ، پمپ ها، لوله نگهدارنده، شیرها و کنترل‌ها می‌باشد. مبدل حرارتی محصول را از طریق یک سری صفحات فولادی ضد زنگ ارسال می‌کند. محصول در یک طرف جریان دارد در حالی که محیط گرمایش در طرف مقابل جریان می‌یابد تا دمای شیر را افزایش دهد.

مزایای پاستوریزاسیون HTST:

پاستوریزاسیون VAT قدیمی‌ترین روش برای پاستوریزاسیون محصولات غذایی است، اما زمان کوتاه‌با دمای بالا در طول سال‌ها مورد توجه بسیاری از صنایع غذایی قرار گرفته‌است. برخی از مزایای HTST عبارتند از:

• ظرفیت تجهیزات بزرگ که امکان حجم بیشتر را در یک زمان فراهم می‌کند.
• فرآیند پیوسته اجازه‌می‌دهد تا فرآیند با شروع پاستوریزه آغاز شود.
• مصرف انرژی بالا
• حداقل احتمال آسیب به محصول شیر
• بازسازی کامل استفاده شده‌است.
• تمیز کردن و استریل کردن تجهیزات آسان است.
• ترموفیل‌ها دردسر کمتری دارند.

تنها مشکل آن؟

قرار گرفتن در معرض دمای شدید اغلب طعم غذا و همچنین ارزش غذایی آن را تغییر می‌دهد. با اعتقاد به‌اینکه هیچکدام نباید بدلیل نگرانی‌های ایمنی و حفظ آن قربانی شوند و با پیشرفت‌های علمی بیشتر و همچنین افزایش علاقه عمومی به‌غذای تمیز، تولیدکنندگان بیشتر و بیشتری شروع به‌استفاده از سیستم پردازش فشار بالا (HPP یا پاسکالیزاسیون) می‌کنند. HPP بطور موثر اکثر پاتوژن‌ها و سایر میکروارگانیسم‌های مضر را حذف می‌کند و عمر مفید را افزایش می‌دهد اما محتوای غذایی، رنگ یا طعم آن را تغییر نمی‌دهد.

2 نوع متداول تجهیزات پاستوریزاسیون:

به دو نوع متداول تجهیزات پاستوریزاسیون فشار بالا نگاهی بیندازید:

1. مخازن آب برای پاستوریزاسیون مواد غذایی از پیش بسته‌بندی شده:

برخی مواد غذایی مایع و جامد از پیش بسته‌بندی شده‌را می‌توان با استفاده از یک مخزن فولادی بزرگ پر از مایع (معمولاً آب) پاستوریزه‌کرد. پس از بارگیری مواد غذایی بسته‌بندی شده‌در مخزن، پمپ‌ها فشاری را اعمال می‌کنند که ساختار سلولی غذا را تغییر می‌دهد و بطور موثری از تقسیم سلولی جلوگیری می‌کند و اکثر میکروارگانیسم‌ها را از بین می‌برد.

طبق تحقیقات علوم غذایی در دانشگاه‌راتگرز، «محصولات سبزیجات و میوه‌ها مانند آب میوه، سالسا، سس و فرآورده‌های گوشتی مانند گوشت و مرغ آماده‌و غذاهای دریایی مانند صدف‌ها و محصولات ماهی» را می‌توان با استفاده‌از تکنیک پاستوریزاسیون فشار بالا فرآوری کرد. روش مخزن قادر است مواد غذایی زیادی را در یک زمان پردازش کند و برای تولیدکنندگان با حجم بالا انتخاب خوبی باشد.

2. هموژنایزر برای پاستوریزاسیون مایعات و نیمه جامد:

مایعات و برخی محصولات نیمه‌جامد را نیز می‌توان با هموژنایزرهای فشار بالا پاستوریزه کرد که با استفاده‌از یک سیستم پمپاژ هیدرولیک که باعث ایجاد فشار و استریل آنها می‌شود. آنها را از طریق یک سری لوله‌عبور می‌دهد. سپس هموژنایزر محصول را از طریق یک سوراخ کوچک با افت فشار خارج می‌کند که باعث پارگی سلول می‌شود و محصول را به‌قطعاتی با اندازه‌مساوی تقسیم می‌کند که براحتی و بطور یکنواخت مخلوط شوند.

ترکیب فرآیند پاستوریزاسیون و همگن‌سازی به تولیدکنندگان اجازه‌می‌دهد تا زمان خود را بطور مؤثرتری مدیریت کنند، مصرف انرژی و اتلاف آنها را کاهش دهند و بعنوان یک جایگزین مناسب برای پاستوریزاسیون حرارتی در صنایع شیر و آبمیوه به‌ویژه‌عمل می‌کند.

انواع پاستوریزاسیون لبنیات:

سه نوع پاستوریزاسیون لبنیات موجود است:

• پاستوریزه شیر
• پاستوریزه پنیر
• پاستوریزه بستنی

دستگاه پاستوریزاتور شیر:

• تجهیزات پاستوریزاسیون شیر MIP به‌صراحت برای پردازش حرارتی شیر طراحی شده‌و اقتصادی‌ترین مدل است.
• ویژگی‌های عملکردی پاستوریزه شیر
• میتوان آن را با یک خط فرآوری برای تولید پنیر ترکیب کرد.
• موتور همزن با سرعت کم (30 دور در دقیقه)، برای تمیز کردن و سرویس آسان، بر روی پایه مخصوص بالابر روی درب نصب شده‌است.
• درب کاملا بازشو از جنس استیل ضدزنگ

دستگاه پاستوریزاتور پنیر:

در اصل پاستوریزه پنیر MIP یک راه‌حل قابل اعتماد و بسیار کاربردی برای پاستوریزاسیون و انعقاد شیر در یک مخزن است که در نتیجه‌باعث صرفه‌جویی در هزینه تجهیزات، فضا و زمان کاربر می‌شود.

ویژگی‌های عملکردی پاستوریزه پنیر:

• موتور همزن قدرتمند، محافظت شده‌توسط پوشش فولادی ضد زنگ، کنترل شده‌توسط اینورتر برای تنظیم دقیق سرعت همزن
• کنترلر از جنس استیل ضدزنگ روی پاستوریزه‌با سوئیچ جهت هم زدن (در جهت عقربه‌های ساعت یا خلاف جهت عقربه‌های ساعت)، نشانگرهای LED و سوئیچ اضطراری برای توقف فوری همزدن
• شیر خروجی DN80 برای تخلیه سریع مایعات
• نصب موتور همزن بر روی بازوی فولادی ضد زنگ متحرک و دوار
• پایه‌های از جنس استیل ضدزنگ قابل جابجایی برای شیر
• برش‌های فولادی ضد زنگ متحرک با دوام و کشش بالا برای برش مخلوط منعقد شده
• درب کاملا جدا شونده استیل ضد زنگ از نوع جداکننده
• فیلتر جداشدنی مخصوص استیل ضد زنگ برای نگه‌داشتن کشک پنیر در حین تخلیه ظرف

مطالب مرتبط:

صفر تا 100 خط تولید پنیر پیتزا

صفر تا 100 خط تولید بستنی

دستگاه پاستوریزاتور بستنی:

• پاستوریزه بستنی MIP یک راه‌حل بسیار کاربردی برای پاستوریزاسیون و مخلوط کردن مخلوط بستنی است.
• مشخصات فنی دستگاه پاستوریزه بستنی
• موتور همزن قدرتمند با چرخش 3000 دور در دقیقه
• همزن استیل ضد زنگ با تیغه‌های مخصوص
• فولاد ضد زنگ محافظ تیغه‌ها

ویژگی‌های عملکردی:

• موتور همزن برای پایداری مطلق روی قسمت ثابت درب نصب شده‌است.
• روکش‌های باز شونده و قابل جدا شدن برای پر کردن آسان مواد خام در ظرف
• ورودی شیر با سیستم کف کم

حتما بخوانید:

افزودنی های محصولات لبنی

راه اندازی انواع خطوط تولید لبنیات

روش های پاستوریزه کردن (پاستوریزاسیون) شیر

انتخاب روش پاستوریزاسیون:

هنگامی که سعی می‌کنید تصمیم بگیرید که کدام روش پاستوریزه برای کاربرد شما مناسب‌تر است، باید به‌چیزهای زیادی فکر کنید. مهم ترین عواملی که باید در نظر بگیرید، بودجه، حجم محصولی که پاستوریزه‌می‌کنید و سرعت گرمایشی است که می‌خواهید. عملیات لبنیات در مقیاس کوچک معمولاً با پاستوریزاسیون خمره انجام می‌شود.

وقتی صحبت از امور مالی می‌شود، روش نگهداری گزینه‌کم هزینه است. اگر با دسته‌های کوچک‌تر کار می‌کنید، دمای پایین‌تر و زمان‌های طولانی‌تر می‌تواند ایده‌آل‌تر باشد. کارخانه‌های فرآوری که روزانه کمتر از 1000 گالن مصرف می‌کنند نیز ممکن است از مخزن پاستوریزه بعنوان مخزن ذخیره استفاده کنند. استانداردسازی و افزودن کنسانتره‌ویتامین را می‌توان قبل از حرارت دادن در پاستوریزه‌VAT انجام داد.

اگر یک کارخانه‌فرآوری حجم بیش از حد را مدیریت کند، HTST اقتصادی‌ترین و موفق ترین گزینه‌خواهد بود. سیستم‌های HTST طوری طراحی شده‌اند که‌با مقادیر افزایش یافته‌و با راندمان بالاتر کار کنند. اما از آنجایی که روش پیوسته‌به اجزای بیشتری نیاز دارد، می‌تواند گرانتر از روش نگهداری باشد.

حتما بخوانید: تعمیر و نگهداری دستگاه پاستوریزاتور

انواع دیگر پاستوریزاسیون:

چندین روش پاستوریزاسیون دیگر برای یادگیری وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند که می‌توانند به‌طرق مختلف بر عملکرد شما تأثیر بگذارند. یکی از روش‌های رایج، زمان کوتاه‌تر حرارت بالاتر (HHST) است که فرآیندی مشابه با HTST است، اما از دماهای بالاتر برای مدت زمان کوتاه‌تری استفاده می‌کند و به‌تجهیزات کمی متفاوت نیاز دارد.

نوع دیگر، دمای فوق العاده‌بالا (UHT) است که به‌آن پردازش آسپتیک نیز گفته می‌شود. با پاستوریزاسیون UHT، محصولات لبنی فقط برای چند ثانیه‌در دمای بالاتر از دمای مورد استفاده برای پاستوریزاسیون HHST قبل از سرد شدن سریع حرارت داده‌می‌شوند. همچنین انواع روش‌های پاستوریزاسیون غیرحرارتی وجود دارد که می‌تواند باعث پایداری و کارایی بیشتر در هنگام تبدیل مواد غذایی خام به‌محصولات نهایی شود. اینها شامل پردازش فشار بالا (HPP)، میدان الکتریکی پالسی (PEF) و گرمایش حجمی مایکروویو (MVH) است.

حتما بخوانید:

ساخت سفارشی دستگاه پاستوریزاتور

تعمیر و نگهداری خط تولید شیر پاستوریزه

جمع بندی:

در مقاله امروز سپیانی به‌دستگاه های پاستوریزاتور پرداختیم. ابتدا مفهوم پاستوریزاسیون را بررسی کردیم و در ادامه انواع فرآیندهای پاستوریزاسیون را مرور کردیم و مقاله را با انواع دستگاه های پاستوریزاتور به پایان رساندیم. چنانچه پس از مطالعه این مقاله سوال یا ابهامی در رابطه با دستگاه های پاستوریزاتور دارید میتوانید بصورت رایگان از مشاوره متخصصین سپیانی کمک بگیرید. همچنین برای خرید دستگاه های ذکر شده و دیگر تجهیزات لازم و آگاهی از قیمت و مشخصات فنی آنها میتوانید به بخش فروشگاه ما مراجعه کنید. جهت کسب اطلاعات بیشتر همین الان از طریق فرم درخواست مشاوره و واتساپ با ما در تماس باشید.