آشنایی با انواع یونیت دریافت شیر (حجمی و وزنی):
یونیت دریافت شیر یکی از تجهیزاتی است که در خطوط تولید لبنیات استفاده می‌شود. برای اینکه فرآیند تولید فراورده‌های لبنی دقیق و اصولی انجام گیرد لازم است تا اندازه شیر اولیه که به کارخانه و کارگاه وارد می‌شود برآورد گردد. برای این منظور و با توجه به حجم بالای شیر مصرفی در روز از یونیت دریافت شیر استفاده می‌کنند. همچنین برای افزودن برخی از افزودنی‌های مجاز نیز باید از میزان دقیق شیر مطلع بود تا متناسب با آ اقدام به اضافه کردن این مواد کرد. از این رو این وسیله اهمیت بالایی را در خط تولید لبنیات دارد. در ادامه درباره این تجهیز اطلاعات تکمیلی و کاربردی را ارئه خواهیم کرد. اما پیش از آن و برای درک اهمیت اندازه‌گیری شیر مروری کلی بر خط تولید لبنیات خواهیم انداخت.
حتما بخوانید:
طراحی و راه اندازی خط تولید لبنیات
صفر تا 100 خط تولید شیر پاستوریزه
انواع دستگاه پخت شیر (پروسس تانک)
خطوط تولید فراورده‌های لبنی:
خط تولید محصولات لبنی در نگاهی اجمالی شامل مراحل:
- دریافت شیر
- شستشوی شیر
- استرلیزه و پاستوریزه‌کردن شیر
- تبدیل شیر به ماست و پنیر و دوغ و بستنی
است. در هر یک از این مراحل نیز با توجه میزان حجمی و یا وزنی شیر اقدام به‌عمل می‌کنند. از این رو آگاهی از اندازه دقیق شیر دریافت شده اهمیت بالایی دارد. یونیت دریافت شیر چه بصورت حجمی باشد و چه وزنی کاربرد زیاد و مهمی در این صنعت ایفا می‌کند.
1- دریافت شیر:
اولین بخش در هر کارخانه و خط تولید شیر و فرآورده‌های لبنی بخش دریافت است. شیر خانم در این مرحله به مخازن ذخیره وارد شده و سپس با انجام عملیاتی بر روی آن تبدیل به محصول نهایی مورد نظر اعم از خامه و شیر پاستوریزه و… خواهد شد. در این مرحله و برای اندازه‌گیری کردن میزان آن می‌توان از یونیت دریافت استفاده نمود. در این مرحله بسیار مهم است تا از وارد شدن تنش‌های مکانیکی به شیر پیشگیری گردد و به همین دلیل بهتر است تا عمل تخلیه به روش تخلیه ثقلی باشد.
2- پاستوریزه کردن شیر:
بعد از اینکه شیر دریافت شده‌توسط یونیت دریافت مورد سنجش و اندازه‌گیری قرار گرفت باید پاستوریزه‌گردد. یکی از اصلی‌ترین اهداف در پاستوریزه کردن شیر از بین باسیل سل در آن است. این از بین بردن باید بگونه‌ای باشد که روی دیگر خواص آن اعم از بو و طعم و رنگ تغییر نامحسوسی نگذارد. این باسیل تنها در دمای 72 تا 75 درجه سانتی گراد از بین خواهد رفت. به‌همین دلیل در فرآیند پاستوریزه کردن شیر این دما تا 20 دقیقه به‌شیر اعمال خواهد شد. هدف بعدی از پاستوریزه نمودن شیر نیز از بین بردن میکرو ارگانیسم‌هایی است که در شیر بر روی طعم و مزه و ماندگاری فرآورده‌های لبنی اثر منفی می‌گذارد.
3- پاستوریزه خامه:
اگر هدف از پاستوریزه کردن شیر تهیه خامه باشد فرآیند کار کمی متفاوت خواهد بود. زیرا ویسکوزیته خامه بالا بوده و در دمای 80 تا 85 درجه سانتی گراد باید پاستوریزه گردد آن هم تنها برای مدت زمان 10 ثانیه و نه بیشتر. از آن جایی که فسفاتایز به مجددا فعال خواهد شد بعد از عمل پاستوریزه کردن شیر به منظور تولید خامه تست پراکسیدایز گرفته خواهد شد. میزان شیر مورد استفاده در این مرحله برای انجام پاستوریزه کردن و تهیه خامه نیز باید به دقت اندازه‌گیری شده و به مخازن تولید خامه منتقل گردد که این کار با استفاده از یونیت دریافت صورت خواهد گرفت.
مطلب مرتبط: صفر تا 100 خط تولید خامه صبحانه
4- شستشو:
بعد از این که شیر دریافت شد و در همان ساعات ابتدایی روز عمل گندزدایی از شیر صورت می‌گیرد. برای این منظور از آب 90 تا 95 درجه سانتی گراد و برای بازه‌ی زمانی 10 الی 15 دقیقه استفاده می‌گردد. پروسه شستشوی شیر مراحل زیر را باید طی کند تا استانداردهای لازم در این خصوص را داشته باشد.
- 10 دقیقه آبکشی
- شستشو در دمای 75 درجه سانتی گراد با سود 0.5 تا 1.5 درصدی و برای بازه‌ی زمانی 30 دقیقه
- آبکشی مجدد برای بازه‌ی زمانی 5 دقیقه
- شستشو در دمای 70 درجه سانتی گراد با اسید 0.5 تا 1 درصد و به‌مدت زمان 20 دقیقه
- آبکشی مجدد و برای بازه‌ی زمانی 5 دقیقه
به این روش شیر کاملا گندزدایی شده و دارای استانداردهای لازم برای طی مراحل بعدی خواهد بود.
حتما بخوانید:
لزوم تعمیر و نگهداری خطوط تولید
تعمیر و نگهداری خطوط تولید لبنیات
تعمیر و نگهداری خط تولید شیر پاستوریزه
5- استرلیزه کردن شیر:
برای اینکه شیر را به مخازن مربوط به‌استرلیزه کردن منتقل کنند باید تا میزان آن بدرستی اندازه‌گیری شده‌باشد و به‌اندازه ظرفیت هر مخزن شیر به آن وارد گردد. این کار نیز به کمک یونیت دریافت شیر انجام خواهد شد. استرلیزه به دو روش مستقیم و غیر مستقیم انجام می‌شود. در شیوه مستقیم از بخار گرید غذایی استفاده می‌شود و شیر را تا دمای 140 تا 150 درجه سانتی گراد حرارت داده و پیش از اینکه سرد گردد 8 ثانیه در این دما نگهداری می‌کنند. بعد از به اصطلاح بازیابی حرارتی شیر را به مخازن تحت خلاء منتقل نموده و تمام بخار تزریق شده به آن دفع می‌گردد.
در روش غیر مستقیم اما دمای شیر به 110 درجه سانتی گراد رسانیده خواهد شد و با بازیابی کردن گرما شیر را در خروجی گرم می‌کنند. شیر در دمای 20 درجه سانتی گراد از استریلایزر خارج می‌شود. نکته‌ای که در اینجا در مورد یونیت دریافت باید بیان کرد این است که تنها برای دریافت حجمی و یا وزنی شیر به کار نمی‌رود و در مورد دیگر مایعات کاربردی در صنعت نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
حتما بخوانید:
فرایند کلی تولید شیر و فرآورده های لبنی
6- تولید ماست:
از آن جایی که همه افراد بدلیل وجود لاکتوز در شیر قادر به هضم آسان آن نیستند قادر به مصرف آن بعنوان یک محصول لبنی نخواهند بود. به‌همین دلیل بهترین جایگزین در چنین مواردی استفاده از ماست بعنوان جایگزین شیر است. این فراورده لبنی دارای انواعه مختلفی است که ماست همزده و ماست قالبی از عمده‌ترین انواع آن به حساب می‌آیند. برای تولید ماست در کارخانه شیر مراحل اولیه خود در تهیه شیر پاستوریزه را طی خواهد کرد و سپس برای آغاز شدن فرآیند تخمیر به آن استارتر اضافه می‌کنند. بطور کلی مراحل اصلی در تولید ماست شامل: اختلاط سپس پاستوریزاسیون و بسته‌بندی میباشد. در انتها نیز برای مصرف به بازار عرضه خواهد شد.
مطلب مرتبط: صفر تا 100 خط تولید ماست
مهندسین با تجربه‌ی گروه صنعتی سپیانی آماده‌ی ارائه مشاوره و راه اندازی خط تولید لبنیات و دیگر انواع خطوط برای تولید کننده‌ها و صنعتگران محترم هستند. همچنین برای تهیه تجهیزات مورد نیاز در این خطوط اعم از مخازن نگهداری از شیر و یونیت دریافت شیر و… از طریق گروه صنعتی سپیانی می‌توانید اقدام نمایید. از دیگر خدمات این گروه با سابقه در صنعت اجرای انواع اتوماسیون‌های صنعتی با بهترین برندها است. اتوماسیون صنعتی زیمنس و جنرال الکتریک از این انواع هستند.
حتما بخوانید: انواع دستگاه های شیردوشی صنعتی
7- دوغ:
دوغ فرآورده‌ای است که هم از شیر بطور مستقیم و هم از ماست تولید می‌شود. برای اینکه در کارخانه از شیر پاستوریزه‌شده دوغ تهیه کنند ابتدا آن را به تانکرهای تخمیر منتقل کرده و سپس آب را که در شرایط مشابه شیر قرار دارد به‌آن اضافه خواهند کرد. برای اندازه‌گیری دقیق میزان آب مورد استفاده در فرآیند تولید دوغ نیز از یونیت دریافت می‌توان کمک گرفت. بعد از تبدیل شیر به دوغ آن را برای بسته‌بندی شدن به واحد مربوطه منتقل خواهند کرد.
8- بستنی:
شیر و خامه مورد استفاده برای تولید بستنی با نسبت‌های مشخص و استاندارد در تانک‌های بافر با هم ترکیب خواهند شد. بعد از اینکه ترکیب این دو ماده بخوبی انجام گرفت مواد را از روی یک هیتر که دمایی معادل 60 درجه سانتی گراد دارد عبور داده و گرم می‌کنند. این مواد برای ترکیب شدن با مواد پودری و خشک دیگری که در تولید بستنی مورد نیاز است به تانک اختلاط منتقل خواهند شد. مواد اضافه شده اعم از شکر و شیر خشک و طعم دهنده‌های مورد نیزا میباشد.
مطالب مرتبط:
برای اینکه بستنی به‌ترکیب دلخواه برسد و بافت مناسبی داشته‌باشد برای بازه‌ی زمانی 4 ساعت به آهستگی مورد هم زدن قرار خواهد گرفت. در حقیقت با این کار پروتئین‌های موجود در شیر فرصت کافی برای واکنش دادن با آب موجود در شیر پیدا خواهند کرد و در نتیجه بستنی در برابر ذوب شدن مقاومت و استحکام بهتری پیدا خواهد کرد.
بعد از این مرحله بستنی به‌فریزرهای مخصوص منتقل خواهد شد. همانطور که در ابتدای این مرحله‌گفته‌شد شیر و خامه برای تبدیل شدن به‌بستنی باید در مقادیر متناسب با هم ترکیب شوند. برای اندازه‌گیری کردن مقادیر این دو ماده در تولید بستنی نیز از یونیت دریافت کمک گرفته‌می‌شود. بنابراین می‌توان گفت که در خطوط تولیدات لبنی یونیت‌های دریافت کاربرد زیادی دارد.
بعد از اینکه با کاربرد و اهمیت یونیت‌های دریافت در خطوط تولید فرآورده‌های لبنی آشنا شدیم در این مرحله به معرفی این تجهیز و شیوه عمل در آن خواهیم پرداخت. البته لازم به یادآوری است که استفاده از این یونیت‌ها تنها منحصر به صنعت لبنیات نیست و در دیگر بخش‌های صنعت که نیاز به اندازه‌گیری کردن میزان مایع دریافتی چه بر اساس حجم و چه بر اساس وزن باشد مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
یونیت دریافت شیر:
در اغلب کارخانه‌های تولید فرآورده‌های لبنی بخش مخصوص برای دریافت کردن شیر خام وجود دارد. شیری که توسط دامداران به کارخانه فرستاده می‌شود در این بخش دریافت خواهد شد. بنابراین لازم است تا در ابتدای امر میزان و قدار دقیق این شیر مورد ارزیابی و سنجش قرار گیرد. برای این کار از دو روش اندازه‌گیری وزنی و اندازه‌گیری حجمی استفاده می‌گردد. تانکرهای حاوی شیر بعد از اینکه وارد کارخانه شدند بلافاصله به سکوهای دریافت منتقل شده‌و در آن جا به‌کمک یونیت دریافت مورد اندازه‌گیری قرار می‌گیرند. همانطور که اشاره کردیم از دو روش برای اندازه‌گیری کردنمیزان شیر تحویل داده شده به کارخانه استفاده می‌شود:
1- اندازه گیری حجمی:
در این نوع از یونیت‌های دریافت از فلومتر یا جریان سنج استفاده می‌شود. اما نقطه ضعف این روش این است که جریان سنج‌ها قادر به تفکیک هوای داخل شیر از خود شیر نیستند و آن را نیز به‌عنوان میزان شیر برآورد می‌کنند. از این رو چندان قابل اطمینان نیستند. برای رفع این مشکل یک سیستم هواگیری بطور جداگانه‌در یونیت دریافت حجمی شیر تعبیه می‌کنند و با این کار میزان دقت در اندازه‌گیری انجام شده‌توسط فلومتر را بالا می‌برد. دقت شود تا سیستم هواگیر قبل از فلومتر و جریان سنج نصب گردد.
حتما بخوانید:
روش های کنترل کیفیت (کنترل کیفی) شیر
تفاوت پاستوریزاسیون و استریلیزاسیون چیست؟
2- اندازه گیری وزنی:
برای اینکه از توزین شیر برای اندازه‌گیری کردن مقدار آن استفاده کنیم دو روش وجود دارد:
- به کمک توزین کامیونی که شیر را حمل می‌کند در حالت خالی و پر
- به کمک یونیت دریافت وزنی
در شیوه‌ی اول کامیون در زمان ورود به کارخانه‌و با مخازن پر وزن کشی شده‌و سپس قبل از خروج از کارخانه تولید شیر و فرآورده‌های لبنی نیز مورد وزن کشی قرار می‌گیرد. اختلاف این دو عدد نشان دهنده‌وزن شیر دریافت شده‌خواهد بود. اما در روش دوم شیر را به‌درون مخازن و تانکرهای مخصوص ریخته‌و از آن جایی که این تانکرها به‌سیستم حساس به‌وزن مجهز هستند بعد از تخلیه‌شدن تمام شیر وزن آن را ثبت خواهند کرد.
بعد از اینکه کار وزن کشی و اندازه‌گیری کردن میزان شیر دریافتی به پایان رسید برای انجام باقی مراحل شیر به خطوط تولید انتقال پیدا می‌کند. گروه صنعتی سپیانی آماده ارائه انواع تجهیزات و یونیت‌های دریافت شیر به تولید کنندگان محترم میباشد. همچنین نگهداری و تعمیر تجهیزات و دستگاه‌های مورد استفاده در خطوط تولید نیز یکی دیگر از خدمات مهندسین گروه صنعتی سپیانی میباشد. برای دریافت مشاوره و کسب اطلاعات تکمیلی فرم درخواست مشاوره را پر فرمایید و یا از طریق اپلیکیشن واتس آپ تماس حاصل نمایید.
حتما بخوانید:
دستگاه پاستوریزاتور (پاستور) چندکاره
آشنایی با افزودنی های محصولات لبنی
سخن پایانی:
یونیت دریافت شیر برای اندازه‌گیری کردن میزان شیر وارد شده به کارخانه تولید لبنیات کاربرد دارد. چرا این اندازه‌ها در مراحل بعد و برای انتقال شیر به مخازن دیگر برای تبدیل به فرآورده‌ها و محصولاتی مانند ماست و دوغ و خامه مورد نیاز خواهد بود. این یونیت‌ها شیر دریافت شده‌را به دو روش وزنی و حجمی مورد اندازه‌گیری قرار می‌دهند. لازم به‌ذکر است که در سیستم اندازه‌گیری حجمی اختلاط هوا با شیر می‌تواند موجب بروز اشتباه در برآورد میزان شیر گردد به‌همین دلیل قبل از فلومتر و جریان سنج تعبیه‌شده‌در آن باید از سیستمی برای جدا کردن هوا از شیر استفاده نمود.
گروه صنعتی سپیانی آماده‌ارائه تمامی خدمات مرتبط با مشاوره، راه اندازی و نیز اتوماسیون انواع خطوط تولید لبنیات میباشد. جهت دریافت مشاوره رایگان از طریق صفحه تماس با ما اقدام نمایید.
