آشنایی با پروسس تانک (پاتیل یا دستگاه پخت شیر)
پروسس تانک یا پاتیل یا دستگاه پخت شیر از تجهیزات ضروری و مهم در کارخانجات محصولات لبنی، دامپروری‌ها و سایر صنایع غذایی میباشد. از پروسس تانک معمولا در کارگاه‌های تولید فراورده‌های لبنی و کارخانه‌ها و دامداری‌ها استفاده میشود. پروسس تانک برای جوشاندن شیر مورد استفاده قرار میگیرد. شیر با هدف از بین بردن باکتری‌ها و میکرو ارگانیسم‌های داخل آن پروسه جوشیدن را طی میکند. و برای این هدف از روش‌های مختلفی مانند جوشاندن شیر در قابلمه، پروسس تانک و پاتیل پخت شیر استفاده می‌گردد. در ادامه به پرسش‌هایی از قبیل “پروسس تانک چیست؟” ، “کاربرد پروسس تانک چیست؟” و… خواهیم پرداخت.
حتما بخوانید:
انواع دستگاه پخت شیر (پروسس تانک)
دستگاه پاستوریزاتور (پاستور) چندکاره
استفاده از این دستگاه توجیه اقتصادی دارد و برخلاف سایر روش‌ها کیفیت شیر را در حد بالایی نگه می‌دارد. مهم‌تر از همه اینکه مانع ته‌گرفتن شیر و تغییر در طعم و بوی آن میشود. پروسس تانک علاوه بر پاستوریزه و نگهداری شیر، برای پاستوریزه کردن عرقیات و انواع مایعات و ساخت بستنی نیز به کار برده میشود. در صورتی که قصد خرید این دستگاه یا شروع تولید خطوط راه اندازی لبنیات و دیگر صنایع را دارید این مقاله را تا انتها بخوانید.
گروه صنعتی سپیانی فعال در زمینه اتوماسیون صنعتی، راه اندازی خطوط تولید لبنیات، تعمیر و نگهداری خطو تولید و… از اینکه در ادامه ما را همراهی میکنید سپاسگزار است.
پروسس تانک یا پاتیل شیر چیست؟
پروسس تانک از یک محفظه استیل سه جداره تشکیل شده است. از آن برای پخت، فرآوری، مخلوط سازی شیر و سایر مایعات استفاده میشود. این دستگاه‌ها در ظرفیت‌ها و اندازه و ساختار‌های مختلفی ساخته می‌شوند. پروسس تانک‌ها در دامداری‌ها، کارگاه‌های تولید محصولات لبنی، مجتمع‌های پرورش دام و کارخانه‌های صنعتی فرآوری و تولید محصولات لبنی بکار می‌روند. با کمک پروسس تانک‌ها (یا پاتیل شیر) میتوان فرآورده‌هایی مانند بستنی، کشک، ماست و انواع مواد لبنی دیگر را تولید کرد.
پروسس تانک‌ها را میتوان به دستگاه های جانبی متفاوتی مجهز کرده و برای تولید انواع فرآورده‌های دیگر استفاده نمود. به عنوان مثال با اتصال پروسس تانک به کولینگ تاور میتوان برای پاستوریزه کردن انواع مایعات و یا تولید مایه بستنی استفاده کرد. در حالت کلی دستگاه پروسس تانک از یک رویه خارجی برای گرم کردن شیر یا محصول استفاده میکند. این رویه با آب گرم پر شده است. اندازه گرم شدن فرآورده و نیز ناسازگاری دمایی بین دستگاه و ماده گرم کننده بوسیله اپراتور به راحتی قابل تنظیم شدن است. همچنین ترکیب آب پنیر و لخته نیز از طریق گردش و دوران آب داغ، داخل سطح بیرونی به صورت غیر مستقیم مورد حرارت قرار میگیرد.
حتما بخوانید:
کولینگ تاور (برج خنک کننده) چیست؟
اجزای اصلی سازنده پروسس تانک
برای اینکه این دستگاه بیشترین و بهترین کارایی ممکن را داشته باشد از یک مخزن به عنوان دیگ پخت بزرگ طراحی میشود. و درون آن یک همزن اتوماتیک طراحی و نصب میشود. البته باید گفت اصلی‌ترین و مهمترین بخش پروسس تانک‌ها ساختار دیواره‌های مخزن آن میباشد.
این بخش‌های سازنده عبارتند از:
- مخزن
- همزن
- الکتروموتور
- تابلو فرمان
مخزن:
مخزن پروسس تانک بصورت یک دیگ با 3 جداره مختلف طراحی شده است. اما عملکرد این 3 جداره چیست؟ در فاصله میانی بین جداره داخلی دیگ پروسس تانک و جداره میانی، آب گرم جریان می‌یابد. این آب گرم باعث میشود تا محتویات درون دیگ پروسس تانک گرما را بصورت یکنواخت دریافت کند. مزیت اینگونه پخته شدن شیر این است که مواد داخل مخزن با دریافت یکنواخت گرما، احتمال ته‌گرفتن یا سوختن آنها وجود ندارد.
از طرف دیگر فاصله بین جداره میانی و جداره بیرونی پروسس تانک با پشم سنگ عایق‌بندی شده و از اتلاف گرما جلوگیری شود. آب این عایق‌بندی در مصرف سوخت و هزینه‌های انرژی واحد تولیدی صرفه جویی میشود. با توجه به وظیفه این دستگاه و فرآوری مواد غذایی باید از قطعات کاملا بهداشتی، ضد زنگ و ضد بو در تولید آن استفاده کرد. در ساخت بدنه داخلی و بیرونی پروسس تانک از فلز استیل ضد زنگ 304درجه تولید شده‌است. شیوه جوشکاری لایه‌های بیرونی و داخلی مخزن به طوری است که هیچ گونه رنگ و طعمی را به شیر منتقل نکند.
همزن:
یکی دیگر از قطعات مهم و تاثیرگذار در ساختار پروسس تانک‌ها همزن آن است. همزن پروسس تانک به صورت اتوماتیک و مداوم محتویات دیگ پخت را جابه‌جا میکند تا در کنار اینکه تمام محتویات بصورت یکنواخت گرما را از دیواره ها دریافت کنند. از ته‌نشین شدن یا ته‌گرفتن آنها جلوگیری کند. همچنین عمل همزن به حل شدن افزودنی‌ها با مایعات درون پروسس تانک کمک میکند. به این ترتیب با کمک یک پروسس تانک معمولی هم میتوان مایعات مختلف را در حجم بالا فرآوری کرده و انواع محصولات غذایی، شیمیایی و بهداشتی تولید کرد. پروانه همزن که دقیقا درون مایع قرار خواهد گرفت. از استیل نسوز و نگیر با درجه کیفی 304 تولید شده‌است که هیچ گونه طعم و رنگی را به مایعات درون محفظه منتقل نخواهد کرد.
موتور الکتریکی:
موتور الکتریکی از مهمترین و کاربردی ترین قطعات درون اکثر سیستم های صنعتی میباشد. وظیفه موتور، گرفتن انرژی الکتریکی از منبع تغذیه و تبدیل آن به انرژی جنبشی مورد نیاز دستگاه میباشد. در پروسس تانک از برندهای مختلف موتور الکتریکی استفاده میشود. موتور وظیفه هم زدن همزن و مایع درون محفظه را بر عهده دارد. با توجه به حجم مخزن، قدرت این موتور نیز متفاوت است. شرکت‌های سازنده مختلف با توجه به نیاز خریدار و دیگر ویژگی های دستگاه از موتورهای الکتریکی مختلفی استفاده می‌کنند.
مطالب مرتبط:
موتور الکتریکی یا الکتروموتور چیست؟
تابلو فرمان:
تابلو فرمان یک نوع نمایشگر کنترلگر برنامه پذیر است. این تابلو برای مصارف صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد و آنها را هوشمند سازی میکند. از این دستگاه در هر فرآیند و سیستمی که به کنترل دقیق و قابل اطمینان نیاز داشته باشد استفاده میشود. این دستگاه با توجه به نوع و برند آن میتواند قابیلت سرمایشی و سرد سازی شیر داغ را نیز داشته باشد.
مطلب مرتبط: تابلو برق صنعتی چیست؟
کاربردهای پروسس تانک
موارد کاربرد پروسس تانک‌ها گسترده میباشد. زیرا این دستگاه‌ها در صنعت تولید مواد لبنی کاربرد فراوانی دارند و محصولات لبنی متفاوتی وجود دارند. در ادامه انواع فرآورده های لبنی قابل تولید با پروسس تانک‌ها را معرفی خواهیم کرد.
حتما بخوانید:
صفر تا 100 خط تولید شیر پاستوریزه
تفاوت پاستوریزاسیون و استریلیزاسیون چیست؟
پروسس تانک برای پخت شیر:
یکی از ساده ترین کاربردهایی که میتوان از پروسس تانک ها انتظار داشت، فرآیند پخت شیر و یا سایر مایعات است. پخت شیر با این دستگاه ها بسیار ساده و آسان میباشد. به منظور پخت شیر پس از نصب دستگاه، با استفاده از اتصالات استاندارد باید پروسس تانک را به پکیج آب گرم وصل کرد. پس از شستشوی مخزن، شیر تازه درون آن ریخته میشود. پس از روشن کردن دستگاه، همزن نیز بصورت اتومات روشن میشود. و با هم زدن شیر مانع سر رفتن و ته‌گرفتن آن شود.
بر روی بدنه برخی پروسس تانک ها یک ترمومتر به منظور اندازه‌گیری دمای محتویات درون دیگ پخت تعبیه شده است. زمانیکه دمای محتویات به میزان مطلوب کاربر رسید. شیر آب گرم پکیج برای جلوگیری از افزایش دمای محتویات، بسته خواهد شد. نکته قابل توجه این که که اگر هدف از دستگاه پروسس تانک فقط پخت شیر باشد، دیگر نیازی به اتصال دستگاه به کولینگ تاور نیست.
پروسس تانک برای تولید مایه بستنی:
یکی دیگر از کاربردهای ویژه پروسس تانک‌ها، تولید مایه بستنی با طعم های مختلف است. در این کاربرد میتوان شیر تازه را درون مخزن پروسس تانک ریخت. سپس در وهله اول شروع به پختن شیر کرد. وقتی که درجه حرارت شیر به 60 درجه سانتی گراد برسد، شکر و ثعلب (استابلایزر) را به شیر گرم که مواد اولیه لازم برای تولید مایه بستنی میباشد اضافه می شود. پس از افزودن مواد مورد نیاز همزن باعث میشود، مواد افزودنی در شیر گرم حل شود و موجب میشود مایه بستنی قوام اولیه لازم را پیدا کند. نکته قابل توجه این که پروسس تانک برای تولید مایه بستنی، باید به موتور اینورتر دار مجهز شود. چون مایه بستنی چسبندگی بالایی دارد، و همزن برای همزدن آن به قدرت بیشتری نیاز دارد.
مطالب مرتبط:
فرایند کلی تولید شیر و فرآورده های لبنی
بعد از ترکیب شدن مواد و قوام یافتن، باید آب گرم پکیج بسته شود. و آب سرد توسط کولینگ تاور تولید شود و به لایه میانی پروسس تانک وارد شود. به این ترتیب دمای مایه بستنی به سرعت کاهش می‌یابد. و آماده ادامه مراحل تولید بستنی شود. مرحله بعد از تولید مایه بستنی این است که مایه بستنی پخته شود، بعد از خنک شدن، به دستگاه بار سفت کن انتقال یابد. دستگاه بار سفت کن مخصوص این است که پس از خنک شدن مایع بستنی با هم زدن آن، موجب میشود بستنی قوام لازم را پیدا کند و آماده خوردن شود.
پروسس تانک برای تولید سرشیر:
تولید سر شیر مرغوب در حجم زیاد و بصورت بهداشتی یکی دیگر از کاربردهای پروسس تانک ها در صنعت لبنیات میباشد. پروسس تانک مناسب برای این فرآیند نیز متفاوت میباشد. اما نحوه کار با آن بسیار آسان است. خامه شیر تازه و پرچرب توسط دستگاه خامه گیر بدست می‌آید که باید به ازای هر 10 کیلو شیر 1 کیلو از آن خامه را درون پروسس تانک اضافه کرد. آب گرمی که توسط پکیج تولید میشود. به لایه میانی پروسس تانک منتقل میشود و شیر درون مخزن گرم می‌گردد. بمحض رسیدن دمای شیر به 60 درجه سانتیگراد، خامه‌ای را که در مرحله اول از شیر اولیه بدست آمد. درون شیر داخل مخزن میریزند. در این مرحله سرعت حرکت همزن به کمک موتور اینورتردار باید افزایش یابد. کارهمزن هم زدن خامه جدا شده و حل کردن کامل آن، درون شیر میباشد.
هنگامی که دمای شیر به 80 درجه سانتیگراد برسد. آب گرم پکیج باید قطع شود و آب سرد کولینگ تاور را به دستگاه متصل کرد. هنگامی که دمای شیر درون پروسس تانک به 27 درجه سانتیگراد برسد. فرآورده تولیدی درون مخزن را توسط دستگاه، باید درون سینی های کم عمق ریخت و به سردخانه منتقل کرد. پروسس تانک امورد استفاده برای تولید سرشیر، باید حتما به الکتروموتور اینورتردار مجهز شود و دستگاه پروسس را برای انجام کار به کولینگ تاور متصل کرد.
حتما بخوانید:
تعمیر و نگهداری دستگاه هموژنایزر
انواع دستگاه های شیردوشی صنعتی
تعمیر و نگهداری خط تولید شیر پاستوریزه
پروسس تانک برای تولید کشک:
تفاوت پروسس تانک پخت کشک با سایر انواع پروسس تانک ها این است که پروسس تانک پخت کشک همان پروسس تانک معمولی است. اما میتواند حرارت لازم برای پخت و تبخیر آب اضافی دوغی که از فرآیند کره‌گیری باقی مانده است را تامین کند. در نتیجه کشک غلیظ و خوش طعم تولید کند. تولید کشک به شیوه سنتی کاری بسیار سخت و زمان‌بر است. در حالیکه تولید این ماده مقوی و خوشمزه توسط پروسس تانک ها به راحتی و با سرعت بالا انجام میگیرد.
کشک تولیدی توسط این دستگاه به صورت مایعی غلیظ میباشد. این کشک مایع در ظروف بهداشتی بسته‌بندی میشود و بصورت کشک مایع به بازار عرضه میشود. برای تولید کشک خشک، میتوان از دستگاه های خشک کن برای خشک کردن کشک مایع استفاده کرد.
استفاده از پروسس تانک به عنوان پاستوریزاتور
از پروسس تانک ها میتوان برای پاستوریزه کردن انواع مایعات هم استفاده کرد. (عموما برای پاستوریزه کردن شیر از پاستورایزر استفاده میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله مربوط به آن را مطالعه کنید.) تنها شرط لازم برای این نوع کاربرد از پروسس تانک این است که باید آن را به دستگاه کولینگ تاور متصل کرد. (کولینگ تاور دستگاهی است که با ارسال آب سرد در حجم زیاد به درون لایه میانی پروسس تانک، سرمای لازم برای پاستوریزه کردن مایعات را فراهم میکند.) دستگاه های پاستوریزاتور که مخصوص پاستوریزه کردن مایعات هستند، قیمت بالایی دارند و هزینه تعمیر و نگهداری از آنها نیز زیاد است. تهیه پاستوریزاتور ها برای کارگاه های کوچک و حتی نسبتاً بزرگ صرفه اقتصادی ندارد.
حتما بخوانید:
تعمیر و نگهداری دستگاه پاستوریزاتور
مزایای پروسس تانک ها این است که دستگاه های مقرون به صرفه‌ای می‌باشند که به راحتی می توان آنها را تهیه کرد و از آنها جهت پاستوریزه کردن استفاده نمود. پروسس تانک ها در کنار پکیج و کولینگ تاور میتواند دمای محتویات خود را تا 80 درجه سانتی گراد افزایش داد و سپس با سرعت دمای آن را کاهش داد. به این ترتیب تمام آلودگی های موجود در مایعات از بین میرود و پاستوریزه میشود. با این دستگاه میتوان علاوه بر شیر و انواع مایعات غیر لبنی مانند عرقیات گیاهی و… را نیز پاستوریزه کرد.
حتما بخوانید:
تعمیر و نگهداری دستگاه فنل میکسر
روش های کنترل کیفیت (کنترل کیفی) شیر
سخن پایانی
از پروسس تانک ها میتوان در تولید روغن ها، انواع شوینده‌ها و کرم های آرایشی و بهداشتی و… نیز استفاده کرد. به طور کلی اکثر پروسس تانک ها ساختار نسبتاً مشابهی دارند و اصلی‌ترین تفاوت بین پروسس تانک های مورد استفاده در صنایع غذایی با پروسس تانک های سایر صنایع وجود دارد، جنس بدنه این تجهیزات میباشد.
این وسیله یکی از مهمترین تجهیزات در صنعت لبنیات میباشد. با استفاده از پروسس تانک میتوانید خط تولید هر محصول لبنی که میخواهید را راه‌اندازی کنید. برای خرید این محصول و اطلاع از قیمت و مشخصات فنی میتوانید فرم درخواست مشاوره را کامل نمایید تا تکنسین‌های ما در کمترین زمان ممکن با شما تماس بگیرند. همچنین میتوانید از طریق واتس‌اپ با ما در تماس باشید.
