صفر تا صد راه اندازی خط تولید نوشیدنی گازدار

صفر تا 100 خط تولید نوشیدنی های گازدار

پیش از اینکه به سراغ راه اندازی خط تولید نوشیدنی های گازدار برویم خوب است بدانیم که نوشابه‌ها نوشیدنی‌های بسیار محبوبی هستند. و عمدتاً از آب گازدار، شکر و طعم دهنده ها ساخته میشوند. این نوع نوشیدنی در نزدیک به 200 کشور وجود دارد. نوشیدنی های شیرین و گازدار با مصرف سالانه بیش از 34 میلیارد گالن در آمریکا، یکی از محبوبترین نوشیدنی های این کشور هستند.

نوشیدنی های گازدار بیش از 25 درصد از کل بازار نوشیدنی ها را تشکیل می دهند که رقم خیره کننده ای است. در اوایل دهه 1990 سرانه مصرف نوشابه در ایالات متحده به ازای هر نفر 49 گالن بود. یعنی 15 گالن بیشتر از محبوب ترین نوشیدنی بعدی، آب! یعنی آمریکایی‌ها بیش از آب، نوشابه می‌خریدند!

امروزه انواع بسیار متفاوتی از نوشیدنی‌ های گازادار وجود دارد. از آب گازدار گرفته تا انواع آبمیوه های طبیعی و صنعتی گازدار. حتی بعضی‌ها ترجیح می‌دهند انواع نوشیدنی‌ها را با هم ترکیب کنند و بعد از گازدار کردن، آن‌ها را بنوشند. از گذشته هم نوشیدنی‌های گازدار چه در نوع الکلی و چه غیر الکلی طرفداران خاص خودش را داشته است. اگر دوست دارید بدانید این نوع نوشیدنی چطور تولید می‌شود. در این مقاله با ما همراه باشید چون می‌خواهیم صفر تا ۱۰۰ خط تولید نوشیدنی های گازدار را توضیح دهیم.

حتما بخوانید:

دستگاه های خط تولید آب معدنی

طراحی و راه اندازی خطوط تولید لبنیات

صفر تا 100 خط تولید آب معدنی و آبمیوه

تاریخچه نوشابه و نوشیدنی های گازدار

ریشه نوشابه ها به دوران باستان می رسد. دو هزار سال پیش یونانی ها و رومی ها ارزش دارویی آب معدنی را تشخیص دادند و برای کسب آرامش در آن آبتنی می‌کردند. روشی که تا به امروز ادامه دارد. در اواخر دهه 1700 میلادی، اروپایی ها و آمریکایی ها شروع به نوشیدن آب معدنی کردند چراکه به فواید درمانی معروف آن اعتقاد داشتند.

اولین بار نوشیدنی گازدار در ایالات متحده در سال 1809 ثبت اختراع شد. این نوشیدنی از آب و بی کربنات سدیم مخلوط شده تشکیل شده بود. داروسازان در آمریکا و اروپا به امید یافتن راه حل های جدید برای انواع مختلف بیماری ها، تعداد بسیار زیادی مواد مختلف را آزمایش کردند تا به ترکیبی شفابخش دست پیدا کنند. چرا که قبلاً آب های معدنی به عنوان مقوی مغز مورد استقبال قرار گرفته بود و مردم برای درمان سردرد، خماری و ناراحتی های عصبی از آن‌ها استفاده می‌کردند.

حتما بخوانید: صفر تا صد راه اندازی خط تولید بستنی

محل‌هایی که دارای چشمه‌های آب معدنی با خاصیت دارویی بودند. خیلی زود به مکان های محبوب برای ملاقات محلی تبدیل شد. جمعیت های زیادی به این چشمه ها می‌آمدند چون معتقد بودند، آب طعم دار نه تنها خواص دارویی دارد بلکه طعم آن هم خاص است.

آب گازدار و طعم دار

بعدتر آب گازدار و طعم دار را به روش مصنوعی هم تولید کردند. بازار این نوع آب در دهه 1830، زمانی که این نوع آب، برای اولین بار در بطری های شیشه ای فروخته شد رونق گرفت. پر کردن و بسته بندی مایع گازی در ظروف تا سال 1850 فرآیند دشواری بود تا اینکه یک دستگاه پرکن و چوب پنبه دستی با موفقیت طراحی شد. عبارت “سودا پاپ” در دهه 1860 از صدای باز کردن بطری این نوشیدنی های گازدار سرچشمه گرفت.

به مرور طعم های جدید به نوشیدنی‌های گازدار اضافه شد. حتی هم‌اکنون هم به طور مداوم طعم‌های جدیدی در بازار ظاهر می شود. طعم های محبوب نوشیدنی گازدار بیشتر از این موارد بودند: زنجبیل، سارساپاریلا، آبجو، لیمو و… .

طعم های میوه ای در اوایل دهه 1880 به بازار آمدند. در این زمان تولیدکنندگان طعم های مختلفی را آزمایش کردند تا از آن‌ها به عنوان محرک هایی برای افزودن به نوشیدنی‌های گازدار استفاده کنند از جمله کولا و برگ های گیاه کوکا (Coca).

ظهور کوکا کولا

با الهام از کارگران هندی و بولیویایی که برگ های کوکا را می جویدند در سال 1886، شخصی به نام جان پمبرتون، این کار سرنوشت ساز را انجام داد. در مرحله بعد با ترکیب کوکا و کولا معروف ترین نوشیدنی جهان “کوکاکولا” ساخته شد. در ابتدا این نوشیدنی به عنوان یک نوشیدنی طراوت بخش که خاصیت درمانی دارد تبلیغ شد. جالب است بدانید که در آگهی‌های بازرگانی گفته می‌شد: “نوشیدنی فرانسوی کولا – محرک و تقویت کننده ایده آل اعصاب.»

ظهور پپسی کولا

چند سال بعد شخص دیگری به نام کالب برادهام “پپسی کولا” را در کارولینای شمالی تولید کرد. اگرچه این نام مشتق شده از پپسین بود، اسیدی که به هضم غذا کمک می کند. اما شرکت پپسی این نوشیدنی را به عنوان داروی درمانی معرفی و تبلیغ نکرد. در اوایل قرن بیستم، شرکت کولا کولا تبلیغات خود را بیشتر بر جنبه خوشمزگی و طعم کوکاکولا متمرکز کردند.

همانطور که نوشیدنی های گازدار طعم دار محبوبیت پیدا کردند. تولید کنندگان تلاش کرد تا نام مناسبی برای نوشیدنی ها پیدا کند. برخی پیشنهاد کردند نام آن را «آب مرمر»، «آب شربت» یا «آب گازدار» بگذارند. با این حال، جذاب ترین نام این بود: “نوشابه” (Soft drink). این نام برای این استفاده شد که امید می‌رفت این نوشابه‌ها در نهایت جایگزین نوشیدنی های الکی و مشروبات شوند. البته این اتفاق هیچگاه رخ نداد.
تا سال 1890 نوشابه ها به صورت دستی و با ریختن آن ها در بطری ها تولید می شدند. دو دهه بعد ماشین آلات خودکار بهره وری تولید نوشابه را بسیار افزایش داد.

ظهور وسایل نقلیه موتوری باعث رشد بیشتر صنعت تولید و توزیع نوشابه شد. دستگاه های فروش خودکار نوشابه در خیابان ها، سرو نوشابه در فنجان و… عادی شدند. در اواخر دهه 1950 قوطی های آلومینیومی نوشیدنی وارد بازار شدند.

در سال 1962 کولاهای رژیمی در پاسخ به نیاز مشتریان معرفی شدند. بعلاوه در دهه 1980 لاغری برای زنان اهمیت پیدا کرد و مردم آمریکا درباره سلامتی خود اطلاعات بیشتری کسب کردند و به آن اهمیت دادند. این فرهنگ جدید منجر به ایجاد نوشیدنی‌های بدون کافئین و کم سدیم شد. شرکت های تولید نوشابه در دهه 1990 کولاهای شفافی را به وجود آورد که بی رنگ بودند یعنی بدون کافئین و بدون مواد نگهدارنده.

حتما بخوانید : صفر تا صد خط تولید پنیر

مواد خام در تولید نوشیدنی گازدار

آب گازدار

تا 94 درصد از یک نوشابه را آب گازدار تشکیل می دهد. دی اکسید کربن افزوده شده به آب، درخشش و تندی خاصی به نوشیدنی می دهد و همچنین به عنوان یک ماده نگهدارنده عمل می کند. دی اکسید کربن یک گاز منحصر به فرد برای نوشابه است زیرا بی اثر، غیر سمی و نسبتاً ارزان است.

شکر

دومین ماده اصلی در نوشیدنی های گازدار شکر است که 7 تا 12 درصد از یک نوشابه را تشکیل می دهد. شکر که به صورت خشک یا مایع استفاده می شود، به آن شیرینی و طعم می بخشد. شیرینی و طعم نوشیدنی یک چیز مهم برای لذت مصرف کننده است.

شیرین کننده های قوی

نوشابه های بدون قند از کمبود قند در طول جنگ جهانی دوم سرچشمه می گیرند. تولید کنندگان نوشابه عمدتاً به شیرین کننده های با شدت بالا روی آوردند یعنی چیزهایی مثل ساخارین. در دهه 1970 زمانی که اعلام شد این مواد سرطان زا هستند، به تدریج حذف شدند.

البته مواد دیگری جایگزین شدند به ویژه آسپارتام، یا N utra-Sweet، که در طول دهه 1980 و 1990 برای نوشابه های رژیمی به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت. چون برخی شیرین کننده های با شدت بالا حس مطلوبی ایجاد نمی کنند، برای بهبود نوشیدنی، این شیرین کننده ها و طعم دهنده ها اغلب با شکر و مواد دیگر ترکیب می شوند.

اسیدها

طعم کلی یک نوشابه بستگی به تعادل پیچیده ای دارد: تعادل بین شیرینی، ترشی و سوزانندگی و اسیدیته (pH).
اسید موجود در نوشابه سیتریک است اسید که طعم لیمویی دارد. اسیدها نیز سطح pH را به طور ملایم کاهش می دهند.

نگهدارنده

برای جلوگیری از رشد میکروارگانیسم ها و جلوگیری از خراب شدن، مواد نگهدارنده به نوشابه ها اضافه می شود. آنتی اکسیدان ها مانند BHA و اسید اسکوربیک، رنگ و طعم را حفظ می کند. شروع در دهه 1980، نرم تولید کنندگان نوشیدنی در پاسخ به افزایش نگرانی های بهداشتی مردم ، افزودنی های طبیعی را انتخاب کردند.

حتما بخوانید: افزودنی های محصولات لبنی

افزودنی های دیگر

مقادیر بسیار کمی از افزودنی های دیگر برای افزودن طعم، عطر، و ظاهری متفاوت به نوشیدنی ها وجود دارد. این مواد ممکن است طبیعی یا مصنوعی (از نظر شیمیایی بی ارتباط با طعم های طبیعی) باشند. امولسیون ها به نوشابه ها در درجه اول برای تقویت چشم اضافه می شوند امولسیون ها مخلوطی از مایعاتی که عموماً ناسازگار هستند.

این مواد از پایه آب تشکیل شده اند و شامل عناصری مانند صمغ ها، پکتین ها و مواد نگهدارنده هستند. افزودنی های دیگر مایعات مبتنی بر روغن، مانند طعم‌ها، رنگ‌ها و مواد توزین و ساپونین ها هستند که باعث تقویت کف در نوشیدنی های غیر الکلی خاصی مانند خامه نوشابه و آبجو زنجبیل می شوند.

توجه: گروه صنعتی سپیانی در زمینه خط تولید نوشیدنی های گازدار فعالیتی ندارد.

روند خط تولید نوشیدنی های گازدار

بیشتر نوشابه ها در شرکت های بطری سازی و کنسرو سازی محلی ساخته می شوند. نام تجاری شرکت‌ها و برندی که ثبت کرده‌اند مجوزهایی را برای مخلوط کردن نوشابه‌ها به تولیدکنندگان بطری می‌دهد. این تولید معمولا مطابق با فرمول های محرمانه هر شرکت انجام می شود. اما مراحل کلی راه اندازی خط تولید نوشیدنی های گازدار تقریباً همه جا یکسان است. که در این بخش، به آن اشاره می‌کنیم:

1. خالص سازی آب

کیفیت آب برای تولید یک نوشیدنی خوب بسیار مهم است. ناخالصی ها مانند ذرات معلق، مواد آلی و باکتری ها، ممکن است طعم و رنگ را کاهش دهند. این ناخالصی ها به طور کلی با یک سری فرآیند سنتی که شامل انعقاد، فیلتراسیون، و کلرزنی است حذف می‌شوند.

فرآیند دیگر انعقاد نام دارد که شامل مخلوط کردن یک رسوب ژلاتینی یا لخته (سولفات آهن یا سولفات آلومینیوم) در آب است. این رسوبات ذرات معلق را جذب می کند و آنها را بزرگتر می‌کند و در نتیجه راحت تر به دام می افتند. سپس این ناخالصی ها توسط فیلترهای مختلف در طول فرآیند شفاف سازی در خط تولید حذف می شوند. اگر آب قلیایی باشد، باید با افزودن آهک تنظیم شود تا به سطح pH مورد نظر برسد.

2. فیلتر کردن آب

آب خالص شده از طریق فیلتر شنی ریخته می شود تا ریز ذرات موجود در آن حذف شوند. ذرات آب از لایه ای از شن و ماسه عبور نمی کنند و در شن ها می مانند.

حتما بخوانید: صفر تا صد خط تولید رب گوجه فرنگی

3. استریل کردن

استریل کردن آب برای از بین بردن باکتری ها و ترکیبات آلی ضروری است. البته ممکن است این کار طعم یا رنگ آب را خراب کند. برای انجام این کار، آب به داخل یک مخزن پمپاژ می شود سپس ذخیره شده و با مقدار کمی کلر آزاد ضدعفونی می شود.

4. کلر زدایی آب

سپس، یک فیلتر کربن فعال آب را کلر زدایی کرده و مواد آلی باقیمانده را حذف می کند. این کار بسیار شبیه فیلتر شنی است. یک پمپ خلاء آب را قبل از ورود به ایستگاه دوز هوادهی می کند.

5. مخلوط کردن مواد

شکر حل شده و کنسانتره های طعم دهنده در یک توالی از پیش تعیین شده به داخل مواد اولیه و آب پمپ می شوند. مواد تشکیل دهنده به مخازن دسته ای منتقل می شوند و در آنجا با دقت ترکیب می‌شوند. هم زدن بیش از حد می تواند باعث هوادهی ناخواسته شود.

شربت اولیه نوشیدنی گازدار ممکن است با استفاده از اشعه ماوراء بنفش یا فلاش در مخازن استریل شود. این روش پاستوریزاسیون، که شامل گرم کردن و خنک کردن سریع مخلوط است با تجهیزات صنعتی پیشرفته ای انجام می شود.

حتما بخوانید: تعمیر و نگهداری دستگاه پاستوریزاتور

شربت های میوه ای معمولاً باید پاستوریزه شوند تا بتوان از آن‌ها استفاده کرد. برای انجام این مراحل دستگاه های دقیق و مخازن قدرتمند وجود دارد که برای راه اندازی خط تولید نوشیدنی های گازدار و نوشابه استفاده می‌شود.

6. گازدار کردن نوشیدنی

کربناته معمولاً به محصول نهایی اضافه می شود. اگرچه ممکن است در مراحل اولیه با آب مخلوط شود. دمای مایع باید به دقت کنترل شود زیرا حلالیت دی اکسید کربن با کاهش دمای مایع افزایش می یابد. بسیاری از کربناترها مجهز به سیستم خنک کننده مخصوص به خود هستند که این مشکل را کنترل می‌کنند.

مقدار دی اکسید کربن مورد استفاده بستگی به نوع نوشابه دارد. به عنوان مثال، نوشیدنی های میوه ای نسبت به نوشیدنی های دیگر به کربنات بسیار کمتری نیاز دارند چون قرار است با مایعات دیگر رقیق شوند.

7. پر کردن و بسته‌بندی

در این مرحله از خط تولید نوشیدنی های گازدار ، محصول نهایی با سرعت بسیار زیاد در بطری ها یا قوطی ها ریخته می شوند. ظروف بلافاصله مهر و موم می شوند. بطری ها و نوشیدنی های داخل آن ها در دمای بسیار پایینی قرار دارند، برای همین، قبل از برچسب زدن به نوشابه ها، باید به دمای اتاق رسانده شوند تا از خراب شدن برچسب ها جلوگیری شود. این کار معمولاً با اسپری کردن آب گرم و خشک کردن آنها انجام می شود.

مطالب مرتبط:

ماشین آلات لیبل زن اتوماتیک

معرفی انواع تجهیزات بسته‌بندی

8. کنترل کیفیت

تولید کنندگان نوشابه استانداردهای سختگیرانه کیفیت آب را رعایت می کنند. جامدات محلول مجاز، میزان قلیائی بودن، کلریدها، سولفات ها، آهن و آلومینیوم موجود در آن‌ها را به دقت بررسی می کنند. این اقدامات به نفع سلامت عمومی است، همچنین فرآیند تولید را تسهیل می کند.

کلام پایانی

در این مقاله درباره در این مقاله درباره صفر تا صد خط تولید نوشیدنی های گازدار صحبت کردیم. یکی از نکات جالب در این مقاله این بود که درباره تاریخچه نوشیدنی‌های گازدار مفصل صحبت کردیم.

توجه: گروه صنعتی سپیانی در زمینه خط تولید نوشیدنی های گازدار فعالیتی ندارد.